Έχουμε φάει τόσο Μάη του '68 στη μάπα, που είχα βάλει στοίχημα με τον εαυτό μου να μη γράψω ούτε λέξη. Το έχασα και έβαλά το 20ευρω από την δεξιά τσέπη στην αριστερή. Η αφορμή ήταν ένας συνδυασμός δύο πραγμάτων. Από τη μια ένα ποστ του Φούφουτου, και από την άλλη η ανακοίνωση μίας εκδήλωσης που έπεσε στα χέρια μου. Ορίστε και το σχετικό τρυκάκι:
Με την Αυτονομία η Βαρβαρότητα δεν έχω καμία σχέση. (Και ούτε θέλω). Τη δουλειά τους αυτοί τη δουλειά μου και εγώ. Αυτό όμως το Όμιλος Φίλων του Κορνήλιου Καστοριάδη μου κατσε ένα πράγμα περίεργο κάπως...
Αν ήταν ο Σύλλογος Φίλων Στέλιου Καζαντζίδη πιθανά να είχε περισσότερο ενδιαφέρον. Άλλωστε ο Στελάρας δεν συγκρίνεται.
Πραγματικά, όμως μου φαίνεται λίγο άθλια αυτή σαν κίνηση. Όπως και όλες σχεδόν οι επτειακές εκδηλώσεις. 40 χρόνια από τότε, 60 από τότε, 90 χρόνια ΚΚΕ, 90 χρόνια ΓΣΕΕ, και 478 καπιταλισμός. Και μου φαίνεται άθλια πρώτον επειδή έχει από τη μια το πιο ξεφτιλισμένο σύνθημα του Μάη του '68, και δεύτερον επειδή έχει αυτό τον Όμιλο Φίλων... ααα και τρίτον επειδή παίζει με μια επικαιρότητα εντελώς άθλια... Δε θύμισε το προλεταριάτο στον καπιταλισμό το Μάη, αλλά ο Λαμπράκης στους αναγνώστες του... Αλλά αυτά είναι ψιλά γράμματα.
Τέλος πάντων δε θέλω να ευχηθώ καλή επιτυχία σε μία εκδήλωση που θα μαζευτούν οπαδοί, να δοξάσουν το Μεγάλο Φαλακρό Φιλόσοφο. Αν χρειάζεται κάτι ο Καστοριάδης, δεν είναι φίλους, τέτοιους είχε πολλούς στη ζωή του. Αυτό που χρειάζεται είναι μερικούς αμείλικτους εχθρούς.
Και επιτέλους αν την άνοιξη του '68 δεν υπάρχαν 10.000.000 εργάτες απεργοί ο Μάης δε θα ήταν αυτό που ήταν. Είτε μας αρέσει είτε δε μας αρέσει αυτό τσούζει...
Καλά σαράντα λοιπόν που λένε και οι σύντροφοι από την Κέρκυρα.
ΥΓ.
Δεν μπορώ και εγώ να μην καταθέσω την μικρή μου συνεισφορά στις σύντομες αναφορές που έχω δει σε αρκετά ιστολόγια. Ορίστε ένας στίχος από ενα τραγούδι εκείνων των ημερών.
(Δυστυχώς ακόμα μόνο αυτοκίνητα καίμε...)
Update (13.05): Για να μην κακολογώ και για να είμαι και δίκαιος υπάρχουν και πιο τραγικές περιπτώσεις επετειακών εκδηλώσεων: Πολύ χειρότεροι από τους απο πάνω είναι οι ΣΕΚίτες, όπου μετά το Μαρξισμός 2008, έχουμε το "Ο Μάης του '68 στην Αθήνα" (σα να λέμε το τσίρκο Medrano τώρα και στην πόλη σας). Το δε αποκορύφωμα όλων ήταν αυτό που διάβασα χτες: Εκδήλωση του Καραμπελιά "Ο Μάης του '68 και οι Έλληνες". Άντε να βγάλει και κάνα βιβλίο ο Λιακόπουλος για το Μάη του '68 να ησυχάσουμε. Τελικά ο καθένας το μακρύ του και το κοντό του... Υπομονή 17 και σήμερα...
Με την Αυτονομία η Βαρβαρότητα δεν έχω καμία σχέση. (Και ούτε θέλω). Τη δουλειά τους αυτοί τη δουλειά μου και εγώ. Αυτό όμως το Όμιλος Φίλων του Κορνήλιου Καστοριάδη μου κατσε ένα πράγμα περίεργο κάπως...
Αν ήταν ο Σύλλογος Φίλων Στέλιου Καζαντζίδη πιθανά να είχε περισσότερο ενδιαφέρον. Άλλωστε ο Στελάρας δεν συγκρίνεται.
Πραγματικά, όμως μου φαίνεται λίγο άθλια αυτή σαν κίνηση. Όπως και όλες σχεδόν οι επτειακές εκδηλώσεις. 40 χρόνια από τότε, 60 από τότε, 90 χρόνια ΚΚΕ, 90 χρόνια ΓΣΕΕ, και 478 καπιταλισμός. Και μου φαίνεται άθλια πρώτον επειδή έχει από τη μια το πιο ξεφτιλισμένο σύνθημα του Μάη του '68, και δεύτερον επειδή έχει αυτό τον Όμιλο Φίλων... ααα και τρίτον επειδή παίζει με μια επικαιρότητα εντελώς άθλια... Δε θύμισε το προλεταριάτο στον καπιταλισμό το Μάη, αλλά ο Λαμπράκης στους αναγνώστες του... Αλλά αυτά είναι ψιλά γράμματα.
Τέλος πάντων δε θέλω να ευχηθώ καλή επιτυχία σε μία εκδήλωση που θα μαζευτούν οπαδοί, να δοξάσουν το Μεγάλο Φαλακρό Φιλόσοφο. Αν χρειάζεται κάτι ο Καστοριάδης, δεν είναι φίλους, τέτοιους είχε πολλούς στη ζωή του. Αυτό που χρειάζεται είναι μερικούς αμείλικτους εχθρούς.
Και επιτέλους αν την άνοιξη του '68 δεν υπάρχαν 10.000.000 εργάτες απεργοί ο Μάης δε θα ήταν αυτό που ήταν. Είτε μας αρέσει είτε δε μας αρέσει αυτό τσούζει...
Καλά σαράντα λοιπόν που λένε και οι σύντροφοι από την Κέρκυρα.
ΥΓ.
Δεν μπορώ και εγώ να μην καταθέσω την μικρή μου συνεισφορά στις σύντομες αναφορές που έχω δει σε αρκετά ιστολόγια. Ορίστε ένας στίχος από ενα τραγούδι εκείνων των ημερών.
Στην οδό Γκυ Λεσάκ
οι εξεγερμένοι μόνο αυτοκίνητα βρίσκουν για να κάψουν
τι είναι αυτό που ζητάς κοπελιά μου
τι είναι αυτό που ζητάς;
οι εξεγερμένοι μόνο αυτοκίνητα βρίσκουν για να κάψουν
τι είναι αυτό που ζητάς κοπελιά μου
τι είναι αυτό που ζητάς;
(Δυστυχώς ακόμα μόνο αυτοκίνητα καίμε...)
Update (13.05): Για να μην κακολογώ και για να είμαι και δίκαιος υπάρχουν και πιο τραγικές περιπτώσεις επετειακών εκδηλώσεων: Πολύ χειρότεροι από τους απο πάνω είναι οι ΣΕΚίτες, όπου μετά το Μαρξισμός 2008, έχουμε το "Ο Μάης του '68 στην Αθήνα" (σα να λέμε το τσίρκο Medrano τώρα και στην πόλη σας). Το δε αποκορύφωμα όλων ήταν αυτό που διάβασα χτες: Εκδήλωση του Καραμπελιά "Ο Μάης του '68 και οι Έλληνες". Άντε να βγάλει και κάνα βιβλίο ο Λιακόπουλος για το Μάη του '68 να ησυχάσουμε. Τελικά ο καθένας το μακρύ του και το κοντό του... Υπομονή 17 και σήμερα...
17 Comments:
Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση Αρχική σελίδα
Subscribe to:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
εμένα πάντως εκτός απτον αστικό τύπο μ' άρεσε και το αφιέρωμα του κκε στο ριζοσπάστη : στου κουφού την πόρτα, και στην κορφη Σύριζα πασπαλισμένος με κανέλλα. ετοιμάζει λέει πολυσέλιδο και η κομεπ. θα το δω, είμαι πρέζακας...
Πολύ ωραίο το ιστολόγιο σου και ο σύνδεσμος των αυτόνομων κέρκυρας...
Το "όμιλος φίλων" μου κατσε και εμένα άσχημα :) ...Γιατί οι πολιτικές συζητήσεις να γίνονται πλεον ως μνημόσυνα? Γιατί να δοξάζουμε και όχι να αμφισβητούμε?... Αλλά και γιατί να αφορίζουμε και όχι να κρίνουμε (για το label αφορισμοί)
Ελπίζω να βρω χρόνο και να πάω στην εκδήλωση... και να επιστρέψω το feedback
-Συντροφικά, Βασίλης
Αρσένιε είσαι ακόμα νέος και μπορείς να ανεχτείς την ΚΟΜΕΠ. Εγώ από την άλλη είμαι αρκετά μεγάλος για τέτοια ριψοκίνδυνα αναγνώσματα. Να μας κάνεις μία περίληψη να πάρουμε γραμμή.
Βασίλη, σε ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια. Όσον αφορά αυτά που λες:
Αυτονομία είναι πολλά πράγματα, υπάρχει η κοινωνική και ατομική αυτονομία, υπάρχει και η πολιτική λενινιστική αυτονομία που ευδοκίμησε στην τελευταία φάση της δεκαετίας του '70 στην Ιταλία (και έχουμε και εδώ μερικά λαμπρά δείγματα) και υπάρχει και η εργατική αυτονομία. Τέλος πάντων, δεν ξέρω μακάρι να είναι μία προσέγγιση στην αυτονομία και όχι λιβάνισμα...
Δε θα σου πω φυσικά να μην πας, θα σου πω να πας. Και γενικώς να πηγαίνεις και σε πράγματα τα οποία πιθανά μπορείς να διαφωνείς. Όλα είναι χρήσιμα.
Όσον αφορά το "αφορισμοί" το έβαλα σαν ετικέτα επειδή εκεί πάνε μάλλον τα ζητήματα που πιάνω και αφορούν κάποια δεδομένα που έχω. Φαντάζομαι θα έχουν πέσει στα χέρια σου κείμενα αφορισμών... Αν και δεν νομίζω ότι μπορώ να σταθώ στο ύψος ορισμένων που έχω διαβάσει...
Να πας και να επιστρέψεις το feedback.
Επίσης συντροφικά.
Ένας μικρός σου φίλος.
Τις εκδηλώσεις της αριστεράς δε θα τις σχολιάσω. Δεν μπαίνουν άλλωστε όλες στο ίδιο τσουβάλι.
Θα κρατήσω μόνο αυτό που είπες για τις αιτίες αποτυχίας του Μάη και την αδυναμία να επιβληθεί αυτοδιεύθυνση στην οικονομία και την εργασία. Συμφωνώ βέβαια απολύτως.
Και να παρατηρήσω ότι γίνονται όλο και περισσότεροι αυτοί που συμφωνούν μαζί μας και έχουν κοινό τόπο την αντεξουσία.
Δύο. Ναι όντως εχω μία συμπάθεια (και προσωπική) με την Πρωτοβουλία Αυτόνομων Κέρκυρας, αλλά και πολιτική. Χωρίς να συμφωνώ σε όλα ή στο καταστατικό τους έχω δει ότι πολλά από όσα λένε είναι σωστά και αρκετά καλά. Τουλάχιστον δεν είναι αναμασημένα ξερόχορτα από το '70. Ελπίζω ότι σκέφτονται, και αυτό είναι σημαντικό.
Όσο για τους Blaumachen, ισχύει εν πολλοίς το ίδιο. Σε κάποια πράγματα συμφωνώ και σε κάποια πράγματα διαφωνώ. Και αυτό ισχύει και για όλα σχεδόν τα λινκς (τα οποία φυσικά δεν έχουν χαρακτήρα πολιτικής συμφωνίας φυσικά γιατί άμα ήτανε έτσι ούτε 2 δε θα είχα).
Δεν (δεν πρέπει να) είμαστε είμαστε ένας κυκλος διανοούμενων που πράττει μόνο όπου συμφωνεί 100%. Αλλά (πρέπει να) είμαστε κομμάτι ενός ευρύτερου κινήματος που κυρίως πρέπει να δημιουργεί και να συμμετέχει σε αγώνες.
http://imaginaireradical.blogspot.com/
o terzakis pou kollaei?
Η μαρξιστική κριτική, η υπέρβαση της αυτονομίας ή το έργο του στοχαστή -για την περιόδο του '68, που προώθησε μαζί με άλλους το κλίμα ελευθερίας στους φοιτητικούς κύκλους, ήταν πράγματα που δε μας έγιναν γνωστά.
Αναφορές έγιναν ωστόσο στα απελευθερωτικά γεγονότα του '68 και έντονη κριτική προς τις εξουσιαστικές δυνάμεις π.χ του "Κ"ΚΓ, αλλά και προς τους απανταχού ντεγκολ.
Κάπου εκεί φαίνεται να θίχτηκε και ένας ακροατής, ο οποίος παίρνοντας το μικρόφωνο, μίλησε μεταξύ άλλων για την τέχνη της επανάστασης και την οργάνωση που αυτή χρειάζεται, μυρίζοντας "Κ"ΚΕ.
Προς το τέλος -λογικά και της εκδήλωσης, την κάναμε νωρίτερα γιατί δν αντέξαμε- πλανιόταν το φάντασμα του ερωτήματος για το '68: Εξέγερση ή Επανάσταση, που έχει κάποιο ενδιαφέρον... Εξέγερση ή επανάσταση λοιπον βααλ?
-Βασίλης
Και σιγά μην άκουγες. Πρώτον επειδή μάλλον οι κύριοι-ιες είναι κατά της διαλεκτικής, και δεύτερον επειδή το Μάη του '68 το έχουν κρίνει ήδη. Και τον έχει κρίνει ήδη καλά και αποτελεσματικά ο καπιταλισμός. Ο Μάης του '68 υπάρχει μόνο σαν μία αφομοίωση μέσα στο σημερινό καπιταλισμό. Απλό.
Τώρα για όλα τα υπόλοιπα αν και δεν έχω λόγο να μην σε πιστέψω -φυσικά- αυτό που καταλαβαίνω είναι ότι ακούστηκαν για άλλη μια φορά τα ίδια και τα ίδια. Τέλος πάντων. Ετσι και αλλιώς ελάχιστα πια καινούρια πράγματα μπορούν να ειπωθούν για το '68. Τέλος πάντων.
Γενικώς πάντως, φαντάζομαι ότι ξέρεις ότι το S ou B είχε διαλυθεί από το '66 με βασική αιτιολογία ότι δε γίνεται τίποτα.
Πάντως έργο σα στοχαστής δεν έιχε κατά το '68, και γενικώς η επίδραση αυτών των ιδεών (όπως και των καταστασιακών άλλωστε ή άλλων) έχουν υπερτιμηθεί αφάνταστα. Αυτό που κατα κάποιο τρόπο είναι το σημαντικό και στο s ou b και στην IS, δεν είναι η επίδραση τους στο Μάη σαν διαδικασία που ήταν μειοψηφική, αλλά η πολιτική σκέψη που μπορούσε να ερμηνεύσει αυτή την κίνηση. Αλλά φυσικά εδώ δε μιαλάμε για κινήσεις και διαλεκτική. Μιλάμε για στοχαστές που η σκέψη τους είναι περίπου μεταφυσική ή στην καλύτερη προιόν ψυχανάλυσης.
Πρέπει να αποχτήσεις μεγάλυτερες αντοχές. Χρειάζονται.
Εξέγερση ή επανάσταση το '68.
Μία τεχνική απάντηση είναι ότι ήταν εξέγερση καθότι δεν κατέλυσε την εξουσία. Με αυτή την έννοια επαναστάσεις έχουμε όταν καταλύεται μια εξουσία προς χάριν μίας καινούριας. Αυτά λένε τα λεξικά.
Μία ιστορικοπολιτική απάντηση λέει ότι ο Μάης του ΄68 ήταν μία στιγμή της επαναστατικής ιστορικής κίνησης. Μία στιγμή της κριτικής των εκμεταλλευομένων και των κυριαρχούμενων στη συγκεκριμένη καπιταλιστική συνθήκη (κράτος πρόνοιας, φορντική παραγωγή κλπ κλπ).
Μπορείς να πας εδώ και εδώ για μια πιο εκτεταμένη οπτική πάνω σε αυτά αλλά και διάφορα άλλα ζητήματα.
-Βασίλης
Βααλ, δεν ξέρω αν έχεις υπόψη σου το κείμενο αυτό για το οποίο μόλις έκανα λόγο και αν ναι, ποια είναι η γνώμη σου σχετικά με αυτό. Αυτή θα μπορούσε να αποτελέσει ενδεχόμενο αντικείμενο συζήτησης. Αντίθετα, πάνω στα όσα λες εδώ –και από τη στιγμή την οποία ήδη ξεκαθάρισα τι δεν προτίθεμαι να κάνω– δεν μπορώ να επεκταθώ επί μακρόν, μιας και ειλικρινά δεν αντιλαμβάνομαι σε τι αποσκοπεί ο σχολιασμός σου. Ένας από τους τομείς –και θα συμφωνήσεις, νομίζω, μαζί μου– όπου διαπιστώνεται σοβαρό έλλειμμα στα εγχώρια «κινηματικά» –που λέει ο λόγος– πράγματα είναι η διεξαγωγή ενός εποικοδομητικού διαλόγου. Και δεν νομίζω πως με αυτό που κάνεις συμβάλεις στην προώθηση μιας αντίστοιχης διαδικασίας. Τις ενστάσεις σου θα μπορούσες να τις καταθέσεις στην εκδήλωση, αντί να προκαταλαμβάνεις το ποιο θα είναι το ύφος της και το περιεχόμενο της. Υπάρχουν θεμελιώδεις διαφορές ανάμεσα στο φαινόμενο το οποίο εμείς στηλιτεύουμε στο κείμενο μας στο οποίο παραπέμπεις –φαινόμενο μέρος του οποίου δεν κρίνουμε, προφανώς, πως αποτελεί η διεξαγωγή της εκδήλωσης εναντίον της οποίας καταφέρεσαι– και στη διοργάνωση μιας ανοιχτής πολιτικής συζήτησης, οι οποίες αφορούν τόσο στην προσέγγιση του αντικειμένου, όσο και το γεγονός ότι στη μια μόνο εκ των δύο περιπτώσεων παρέχεται η δυνατότητα σε όποιον διαφωνεί να καταθέσει τις αντιρρήσεις του. Λες ότι το «η φαντασία στην εξουσία» είναι το πλέον ξεφτιλισμένο σύνθημα του Μάη. Αλλοίμονο, όμως! Σήμερα όλες οι σημασίες έχουν φθαρεί, ορισμένες δε σχεδόν ανεπανόρθωτα. Το να επιβάλουμε ένα ιδιότυπο «εμπάργκο» στη χρήση τους δεν αποτελεί απάντηση. Αντίθετα θα μας καταδίκαζε να σιωπούμε εις το διηνεκές. Εκείνο που οφείλουμε να επιδιώξουμε στο μέτρο του δυνατού είναι η επανοικειοποίηση, η επανανοηματοδότηση των εννοιών.
Κατά πως φαίνεται, λοιπόν, απαξιείς να παραβρεθείς στην εκδήλωση, κρίνοντας μάλλον πως είναι μάταιο, αφού θεωρείς πως οι ΑήΒ είναι «τελειωμένη υπόθεση», ότι είναι κολλημένοι με τον Καστοριάδη, –κατά το «κολλημένοι με τη μπάλα», οπαδοί όπως λες– και οι αναλύσεις τους είναι αναμασήματα, στερούνται πρωτοτυπίας, άποψη την οποία περιττεύει ίσως να πω πως δεν συμμερίζομαι. Αποφαίνεσαι λοιπόν ότι μάλλον τα ίδια και τα ίδια θα ειπώθηκαν για μια ακόμη φορά, μιας και «Ετσι και αλλιώς ελάχιστα πια καινούρια πράγματα μπορούν να ειπωθούν για το '68». Λες ακόμη: «Και επιτέλους αν την άνοιξη του '68 δεν υπάρχαν 10.000.000 εργάτες απεργοί ο Μάης δε θα ήταν αυτό που ήταν». Εγώ διατηρώ τις αμφιβολίες μου για το κατά πόσο οι απεργοί επηρέασαν περισσότερο αυτό που «ήταν» ο Μάης ή την εικόνα που διαμορφώνεται γι’ αυτόν σήμερα. Και αυτό πραγματεύεται και το κείμενο μας. Τη σημερινή πρόσληψη του Μάη. Και γι΄ αυτό η συζήτηση είναι ατέρμονη. Αν υπάρχει κάτι για το οποίο άξιζε τον κόπο που έκατσα και είδα ανάμεσα στην πληθώρα των αφιερωμάτων το ντοκυμανταιρ του Γουίλιαμ Κλάιν, αυτό ήταν το ότι εμπέδωσα βαθύτερα –η δύναμη της εικόνας βλέπεις– αυτό που ήδη είχα διαβάσει, για το πώς οι εργάτες και οι φοιτητές ποτέ στην πραγματικότητα δεν συναντήθηκαν, μιας και οι πρώτοι επέλεξαν να παραμείνουν οχυρωμένοι πίσω από τα ποσοτικά αιτήματα της CGT. Υπάρχει σε αυτό μια σκηνή, όπου κόσμος συγκεντρωμένος έξω από ένα κατειλημμένο εργοστάσιο πασχίζει να πείσει τους απεργούς να μην σταματήσουν την απεργία. Στα ειρωνικά χαμόγελα με τα οποία οι τελευταίοι αντιμετωπίζουν τις εκκλήσεις, κανείς μπορεί να διακρίνει την εμπέδωση από τους εργάτες του ρόλου τους, την αντίληψη που λέει «με έχετε ανάγκη χωρίς εμένα δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα. Είστε γόνοι αστών και είμαστε οι παραγωγικές δυνάμεις με σάρκα και οστά».
Δεν θα πω περισσότερα. Λες πως υπάρχουν ζητήματα στα οποία διαφωνείς μαζί μας. Εικάζω πως πρόκειται για τα ίδια περίπου στα οποία διαφωνώ κι εγώ μαζί σου, επομένως δεν χρειάζεται μάλλον να σου πω ποια είναι αυτά εν προκειμένω. Φαντάζομαι πως φαντάζεσαι… Χαίρομαι που οι διαφωνίες σου αυτές δεν σε ωθούν στη συνολική απόρριψη των όσων λέμε. Χαίρομαι που μας εκτιμάς και μας θεωρείς σκεπτόμενους –με μπερδεύει το ότι προφανώς βρίσκεις πως η βίλα ή οι «Ωχρά σπειροχαίτη» είναι πιο «σκεπτόμενοι» από τους ΑήΒ, στους οποίους αφιερώνεις την ανάρτηση σου, αν και διατείνεσαι πως δεν θέλεις να έχεις ουδεμία σχέση μαζί τους. Να με συμπαθάς –είπες ότι μας συμπαθείς (παρομίως), ελπίζω να εξακολουθεί να ισχύει κατόπιν αυτών– που θα κλείσω με μια παρότρυνση, παραφράζοντας ένα σύνθημα από το Μάη. Σκότωσε το blogger που κρύβεις μέσα σου! Διακρίνω πως εξεγείρεται –ή μήπως πρόκειται για επανάσταση;
Mikros diaspastikos autonomos.
Θεωρώ καταρχήν, και εδώ κάνω και την αυτοκριτική μου, ότι βιάστηκα λίγο με αυτή την ανάρτηση, μιας και θα έπρεπε να είμαι λίγο περισσότερο αναλυτικός στο γιατί λέω ότι λέω. Δεν είμαι από αυτούς που ανεβοκατεβάζουν αναρτήσεις (δεν έχω κατεβάσει ούτε μία όλο αυτό τον καιρό και ούτε πρόκειται ποτέ φυσικά να σβήσω οποιοδήποτε σχόλιο). Θεωρώ ότι ο χώρος του σχολιασμού είναι κομμάτι μιας ανάρτησης (ίσως και η δύναμη της), οπότε ας εξηγηθώ καλύτερα εδώ πέρα.
Δεν ξέρω σε ποιο κείμενο αναφέρεσαι, αν και κατά πάσα πιθανότητα θα το έχω διαβάσει μπες στον κόπονα ρίξεις ενα λινκ εδώ πέρα. Καταρχήν οφείλω να ξεκαθάρισω και εγώ από τη μεριά μου το πως και το γιατί έκανα ενός τέτοιου τύπου σχόλιο. Όπως και επίσης γιατί έβαλα μία παραπομπή σε εσάς, η οποία όπως λες δεν ανταποκρίνεται στο κλίμα αυτής της εκδήλωσης. Καταρχήν, είναι προφανές νομίζω και δεν έχει κανένα νόημα να κρύβομαι πίσω από δάκτυλο μου, δεν έκανα ένα τέτοιο σχόλιο επειδή ήθελα να κάνω διάλογο. Ούτε με την ΑηΒ είτε με Fan Club του ΚΚ. Έχω μία πολιτική εκτίμηση για αυτή την ομάδα και έχω και μία γνώμη. Τους θεωρώ ιδεολόγους και οπαδούς. Το να κάτσω να αναλύσω ας πούμε έναν προς έναν τους λόγους για τους οποίους συμβαίνει αυτό δε νομίζω ότι έχει κανένα νόημα. Έχουν γίνει και συζητήσεις στο blog τους και όλοι έχουμε βγάλει τα συμπεράσματα μας. Λυπάμαι για αυτούς αλλά δεν έχουν αποδείξει ότι μπορούν συζητήσουν. Όπως και πολλοί άλλοι βέβαια στο χώρο. Αν ήταν οι μόνοι μάλλον δε θα ασχολούμουνα με δαύτους. Λυπάμαι αλλά έχω πια και κάποια δεδομένα. Μπορώ να συζητήσω με οποιονδήποτε. Αλλά με κάποιον που λέει είσαι μαρξιστής και ότι λες είναι λάθος, όπως καταλαβαίνεις δεν έχει και πολύ νόημα να πω οτιδήποτε. Γιατί απλούστατα ο άλλος δεν προσπαθεί ΚΑΝ να ΚΑΤΑΛΑΒΕΙ τον ΑΛΛΟΝ. Άμα προσπαθείς να μάθεις ένα γουρούνι να πετάει και χάνεις και το χρόνο σου και ενοχλείς και το γουρούνι. Εγώ αντιθέτως και πολλοί από τους συντρόφους μου έχουμε αποδείξει ότι ξέρουμε να συζητάμε. Αυτά όμως είναι εκτιμήσεις. Εκ των πραγμάτων λίγο έωλες μιας και εμπεριέχουν αρκετά τον υποκειμενικό παράγοντα. Προφανώς ξέρεις ότι άμα κάνω λάθος κάπου δεν έχω κανένα πρόβλημα να πω έκανα λάθος. Είπα μια μαλακία. Αγαπητέ Στέφανέ θεωρώ τον εαυτό μου πολιτικοποιημένο εργάτη. Ούτε διανοούμενος είμαι ούτε φιλόσοφος. Οι διανοούμενοι και οι φιλόσοφοι ανήκουν στο ιστορικό παρελθόν. Μοναδική ιστορική φιλοδοξία είναι να είμαι μια ανώνυμη συνιστώσα της ιστορικής κίνησης. Αυτός είναι και ο λόγος που προτιμώ 15 φορές τις διαδικασίες και τα κινήματα που κάνουνε λάθη, από τους φιλοσόφους και τους διανοούμενους που ότι κάνουν είναι σωστό και μόνο σωστό. Τέλος αυτό που με ενοχλεί αφάνταστα στους ΑήΒ είναι η έπαρση τους. Υποκειμενικό, άλλα όπως και να το κάνουμε έγω το βρίσκω αποκρουστικό το ύφος τους. Βίτσια είναι αυτά...
Για μένα η βάση της πολιτικής συμφωνίας δεν είναι αν ταιριάζουν οι βιβλιοθήκες μας. Για μένα η βάση της πολιτικής συμφωνίας είναι άμα λέμε το ίδιο πράγμα πάνω σε ένα θέμα ή ένα ζήτημα. Και κυρίως αν μπορούν να γίνουν ΠΡΑΓΜΑΤΑ πάνω σε αυτά. Έτσι χτίζονται οι συλλογικότητες, και οι κοινότητες αγώνα. Δε χτίζονται στο αν συμφωνούμε για τη σπουδαιότητα της Κοινωνίας του Θεάματος. Με αυτή την έννοια το ότι βάζω ενα λινκ σε εσάς σημαίνει κοίτα παρόλο που και αυτοί είναι ας πούμε Καστοριαδικοί με βρίσκει εν πολλοίς σύμφωνο.
Λοιπόν, εγώ εδώ όλο το Μάη προσλαμβάνω ένα κλίμα σε σχεση με το 68. Αυτα που και εσύ περιγράφεις ας μην τα επαναλαμβάνουμε. Εγώ λυπάμαι αλλά μέσα σε αυτό το κλίμα βλέπω να γίνεται και αυτή η εκδήλωση. Αν δεν την εντάξω στο ιστορικό της πλαίσιο: “Μία επετειακή εκδήλωση για το Μάη του 68 στα σαραντάχρονα”, που αλλού να την εντάξω; Είμαι μαρξιστής ως γνωστόν και τα πράγματα πρέπει να τα βλέπω μέσα στο ιστορικό τους πλαίσιο. Οκ, προφανώς και δεν ήταν η εκδήλωση κάτι όμοιο με το αφιέρωμα του Λαμπράκη, αλλά εκ των πραγμάτων είναι ανόμοια πράγματα. Ακόμα και η ΟΝΝΕΔ να έκανε εκδήλωση για το Μάη του 68 κάλλίστα θα μπορούσες να πας και να πεις τις διαφωνίες σου. Το νόημα των εκδηλώσεων αυτό είναι: πας και λες ελεύθερα τη γνώμη σου. Δεν το ανακάλυψαν οι ΑηΒ προφανώς αυτό. Αλλά άλλο αυτό και άλλο το ιστορικό πλαίσιο μέσα στο οποίο γίνεται μία εκδήλωση και το οποίο για εμένα είναι το εξής: “Το Μάη του 08 τα αφιερώματα για το Μάη του 68 πουλάνε”. Τώρα αν πουλάνε ιδεολογία ή αντίτυπα μικρή διαφορά έχει για μένα. Αυτό είναι το πρόβλημα και αυτό θεωρώ πολιτικαντισμό.
Το πιο ξεφτιλισμένο σύνθημα το λέω με την έννοια του εξευτιλισμού που έχει υποστεί αυτό το σύνθημα προκειμένου να δικαιολογήσει την αναρρίχηση στην εξουσία αρκετών μικρομεσαίων στελεχών από το Μαη του '68. Ντάξει εγώ θα προτιμούσα το η ανθρωπότητα θα ευτυχήσει όταν κλπ κλπ, από φαντασίες, εξουσίες, δρόμους, πλαζ και πεζοδρόμια. Τώρα τι πρέπει να κρατήσουμε και τι πρέπει να πετάξουμε είναι μία μεγάλη υπόθεση. Δεν πιστεύω ότι όλα πάντως θα πρέπει να ξανανοηματοδοτηθούν. Μερικά ανήκουν στο γνωστό μεγάλο Σκουπιδοτενεκέ.
Ναι όντως απαξιώ να πάω σε μία εκδήλωση που διοργανώνουν Fan club. Γιατί είναι κακό αυτό; Το αν είναι κανείς ή όχι κολλημένος με κάτι είναι άλλη υπόθεση. Δεν έχω δει πουθενά πάντως σε αυτή την έρμη τη χώρα να βγαίνει κανείς και να λέει ο Καστοριάδης εκεί και εκεί έκανε λάθος. Οι μεγάλοι φιλόσοφοι δεν έχουν κάνει λάθη; Εγώ αν και “μαρξιστής”, αν και “καταστασιακός” έχω βγει και έχω γράψει που συμφωνώ και που διαφωνώ, τι κρίνω σωστό και τι λάθος. Το να βγεις όμως και να πεις τι μαλακίες έλεγε ο Καστοριάδης για το δυτικό φαντασιακό της αμφισβήτησης, όταν ας πούμε στην Κίνα το επαναστατικό κίνημα του 1920 έχει πίσω του μία ιστορία 300 ετών, όταν ακόμα η Ευρώπη κοιμόταν τον ύπνο του δικαίου ισοδυναμεί με βλασφημία. Γιατί α. Ποιος είσαι εσύ που θα κρίνεις τον Καστορίαδη και β. Είσαι μαρξιστής. Μέσες άκρες δηλ. Ότι μου λέει και ενας μαρξιστής όταν κρίνω το Μαρξ. Ευχαριστώ λοιπόν, αλλά δε θα πάρω.
Λυπάμαι αλλά έχω μία εντελως διαφορετική προσέγγιση για το '68. Η αλήθεια είναι ότι ψιλοβαριέμαι λίγο να το αναλύσω. Είναι νομίζω λογικό. Για μένα ο πυρήνας του καπιταλισμού είναι η εργασία. Για σένα δεν είναι. Εγώ αυτό που ξέρω είναι ότι ο Μάης του 68 ήταν η μεγαλύτερη απεργία στην Ευρώπη. Ανοίγουμε μεγάλη συζήτηση την οποία καλύτερα να την κάνουμε κάποια άλλη στιγμή.
Οι διαφωνίες μας Στέφανε είναι γνωστές, λίγο αναμενομένες αλλά και συζητημένες, το πρόβλημα μου εμένα δεν είναι αν διαφωνούμε, αλλά αν μπορούμε να συζητήσουμε. Αυτό που με χαροποιεί σε αυτά που διαβάζω από εσάς είναι ότι προσπαθείτε να καταλάβατε τον Καστοριάδη αλλά και ότι κυρίως και πιο βασικό να δείτε του πως μπορεί να απαντήσει αυτή ή σκέψη και αυτές οι ιδέες σε συγκεκριμένα καθημερινά προβλήματα (οι απόψεις σας για τον Τουρισμό, για το πολιτιστικό φολκλορ κλπ). Πίστεψε με αυτό είναι και το βασικότερο κριτήριο αν μία ιδέα είναι σωστή ή όχι.
Το τι κριτική έχω κάνει, αλλά κυριώς και πολύ πιο βασικότερο, τι κριτική έχουν κάνει διαδικασίες στις οποίες έχω συμμετάσχει σε αναρχικούς και αντιεξουσιαστές αλλά και αυτόνομους τα ξέρεις, οπότε δε θα μπω στη διαδικασία να απαντήσω.
Εννοείται ότι οι συμπάθειες μου όσο τα κριτήρια που έχω βάλει για αυτές ισχύουν παραμένουν ως έχουν. (Εκτός αν με λες blogger, οπότε αυτό θα το θεωρήσω βρισιά :)
Τώρα για να έρθω στο ζήτημα της «επετειολαγνείας» της οποίας και εγώ δεν είμαι υπέρμαχος, όπως καταλαβαίνεις, βααλ, για λόγους ευνόητους, οι οποίοι εν πολλοίς αναλύονται στο «καλά σαράντα». Τα όσα υποστηρίζουμε στο κείμενο αυτό απ’ όσο μπορώ να καταλάβω συμμερίζονται και οι ΑήΒ. Σε αυτό συνηγορεί η πρόθεση που μας εξέφρασαν να το ανατυπώσουν, για να διανεμηθεί στην εκδήλωση τους, πράγμα που έγινε, όπως φαντάζομαι. Προφανώς τα παιδιά θέλησαν να εκμεταλλευθούν το ενδεχόμενο αυξημένο λόγω της συγκυρίας ενδιαφέρον του κόσμου, ατόπημα όχι ιδιαιτέρως σοβαρό δεδομένου ότι –κατά τη γνώμη μου πάντα– πρόθεση τους ήταν να επιχειρήσουν μια προσέγγιση, η οποία να αντιδιαστέλλεται με τη αναίσχυντη, απροκάλυπτη διαστρέβλωση της οποίας γινόμαστε μάρτυρες όλες τις τελευταίες ημέρες εν μέσω ενός νοσηρού κλίματος. Εσύ, όπως ήδη είπαμε, δεν συμφωνείς με την προσέγγιση τους αυτή και, υποθέτω, ούτε και με την εκτίμηση που μόλις κατέθεσα*. Απλά εγώ νομίζω, ότι αφού κρίνεις πως είναι ανώφελο να επιδιώξεις το διάλογο με τους ΑήΒ, θα ήταν προτιμότερο να μην ασχοληθείς καθόλου. Δικαίωμα σου είναι βέβαια. Εγώ ούτε που διανοήθηκα να υπονοήσω να αποσύρεις την ανάρτηση σου, αν το εξέλαβες κατ’ αυτόν τον τρόπο –δεν πολυκατάλαβα αν αυτό εννοούσες.
Συνεχίζοντας όσον αφορά την πεποίθηση σου ότι οι ΑήΒ είναι ανίκανοι να διεξάγουν διάλογο. Εγώ έχω συζητήσει μέσω διαδικτύου μαζί τους και δεν διαπίστωσα κάτι τέτοιο, παρότι κατέθεσα και ορισμένες ενστάσεις μου, συμπεριλαμβανομένης μιας κριτικής αφορούσας το ενίοτε –αδικαιολόγητα κατ’ εμέ– επιθετικό, απαξιωτικό ύφος τους που σίγουρα δεν βοηθά στη συζήτηση. Αναγνωρίζοντας μου απ’ όσο κατάλαβα ως ένα βαθμό δίκιο, αιτιολόγησαν την εν λόγω στάση τους, λέγοντας πως επιδιώκουν διαμέσου της προξένησης ενός «σοκ» να προκαλέσουν αντιδράσεις και να αναγκάσουν αυτούς στους οποίους απευθύνονται να λάβουν θέση –ελπίζω να μη διαστρεβλώνω τα λεγόμενα τους–, προσθέτοντας πως είναι προτιμότερο να το παρακάνει κανείς και να υποπίπτει σε ενδεχόμενα λάθη παρά να μην τοποθετείται φοβούμενος το λάθος. Συμφωνώ ως προς το δεύτερο σκέλος της απάντησης τους. ‘Έχω δε την αίσθηση πως τελευταίως έχουν πάψει να είναι τόσο αφοριστικοί.
Νομίζω επίσης πως η προκατάληψη που καταλογίζεις στους ΑήΒ είναι… αμοιβαία. Για την έπαρση που λες δεν μπορώ να πω πολλά. Τη συζήτηση για τον Καστοριάδη την άκουσα ηχογραφημένη και δεν διαπίστωσα κάτι ανάλογο. Γενικώς υπάρχει η άποψη αυτή που και εσύ υποστηρίζεις που θέλει τους ΑήΒ οπαδούς κλπ –μομφή που, πρέπει να σου, πω έχει εξαπολυθεί και εναντίον μας. Είτε το θέλουμε είτε όχι υπάρχει κληρονομημένη σκέψη –μακάρι να μπορέσουμε να προσθέσουμε κάτι νέο– και νομίζω πως όποιος διατείνεται ότι δεν είναι επηρεασμένος –προφανώς εσύ δεν ισχυρίζεσαι κάτι τέτοιο– από κάποια εκδοχή αυτής, αυταπατάται –και… επαίρεται αν το καλοσκεφτείς. Ενίοτε δε η εν λόγω πλάνη μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα επικίνδυνη. Ορισμένοι από τους πλέον στενόμυαλους ανθρώπους που είχα την ατυχία να συναντήσω διακήρυτταν ότι αυτοί δεν όφειλαν τίποτε σε κανένα φιλόσοφο, όλα μόνοι τους τα σκέφτηκαν, ισχυρίζονται, δίχως αυτό να τους εμποδίζει να αναπαράγουν τα πλέον κακομασημένα κλισέ. Η ιδεολογία ως διαστρεβλωμένη αντίληψη της πραγματικότητας που θα ‘λεγε και ο Ντεμπόρ δεν έχει απαραίτητα ως αιτία την αναφορά σε κάποιον θεωρητικό. Αυτή η τελευταία από μόνη της ούτε συνεπάγεται αυτομάτως, ούτε και αποκλείει ότι ευδοκιμεί η πρώτη. Τώρα το αναμάσημα ασφαλώς δεν ωφελεί σε κάτι, αλλά η επίκληση κάποιου δεν είναι ταυτόσημη με αυτό. Οι διανοούμενοι είναι κακοί όταν αξιώνουν να είναι πάνω από το κίνημα και έξω από την κοινωνία, δεν είναι κακοί γενικώς. Δεν θα συμμεριζόμουν την ικανοποίηση σου όταν διαπιστώνεις ότι «οι φιλόσοφοι και οι διανοούμενοι ανήκουν στο ιστορικό παρελθόν», γιατί αυτό το αναγιγνώσκω ως δείγμα γενικότερης παρακμής, ως ατροφία της δημιουργικής δύναμης των κοινωνιών. Φοβάμαι ότι οι φιλόσοφοι και διανοούμενοι αν ανήκουν στην ιστορία, είναι επειδή σε αυτήν ανήκουν και τα κοινωνικά κινήματα, οι κοινωνικές συγκρούσεις και επομένως η ιστορική κίνηση της οποίας φιλοδοξείς να αποτελέσεις ανώνυμη συνιστώσα…
*θέλω να σημειώσω στο σημείο αυτό ότι κι εσύ συμμετείχες στη διοργάνωση κινητοποίησης για την Πρωτομαγιά που αντιτείθετο στην κηδεμονία της ΓΣΣΕ. Άραγε η εν λόγω κινητοποίηση δεν θα έπρεπε να διεξαχθεί, επειδή επρόκειτο για επέτειο της οποίας το νόημα έχει αλλοιωθεί; Ναι, ίσως δεν είναι το ίδιο πράγμα, αλλά νομίζω υπάρχει μια κάποια αντιστοιχία.
ΥΓ: Το κείμενο για το οποίο έκανα λόγο είναι το «Η πολιτική υπό την απειλή της Βαρβαρότητας» και πρέπει να το έχεις λάβει με email. Βρίσκεται εδώ: http://aytonomoikerkyras.blogspot.com/2008/04/blog-post_23.html. Φαντάζομαι πως θα έχεις αρκετές διαφωνίες. Αν έχεις και αρκετό χρόνο μοιράσου τες μαζί μας…
Στέφανος
Ντάξει ο καθένας έχει την τακτική του όσον αφορά το διάλογο και τη συζήτηση. Ο καθένας επιλέγει τι τον βοηθά και επιλέγει το δρόμο και τη μέθοδο που θα ακολουθήσει. Αλίμονο όμως σε αυτούς που δεν μπορούν να διαμορφώσουν τακτική ανάλογα με τις συνθήκες και με τον ποιον έχουν απέναντι τους. Οκ, είναι προφανές ότι η ανωνυμία του διαδικτύου και το ότι δεν βλέπεις κατά πρόσωπο το συνομιλητή δημιουργεί ένα εκρηκτικό μείγμα στις συζητήσεις “γενικώς”. Τέλος πάντων, δεν είναι πάντως το ότι καμιά φορά είναι αφοριστικοί, είναι ότι είναι μονίμως έτσι. Επίσης εσύ και εγώ είμαστε εδώ και συνομιλούμε σαν άτομα που κινούνται μέσα σε διαδικασίες, ούτε εξ ονόματι αυτών μιλάμε, ούτε κάτι άλλο. Περιμένω και απαιτώ δηλ. εδώ που τα λέμε, όταν μιλάς σαν συλλογικότητα να μιλάς καλύτερα.
Εννοείται ότι η “προκατάληψη” είναι αμοιβαία. Οπαδός πάντως δεν είναι μόνο αυτός που επαίρεται ή που ακόμα αντιγράφει κάποιον άλλον, για μένα κύρια και σχεδόν μοναδικά κριτήριο είναι ότι άμα τυχόν του θίξεις την “ομάδα” αρχίζει να μπινελικώνει. Με απλά λόγια, άμα πω ο Κατοριάδης είναι μαλάκας, αρχίζεις και πας στο θέμα να αποδείξεις ότι η όμαδα του άλλου είναι μαλακισμένη... Με πιάνεις. Λες ας πούμε ο Ντεμπόρ είναι μαλάκας. Αλλά αυτό δεν είναι συζήτηση ανθρώπων που σκέφτονται αυτό είναι συζήτηση γαύρων και βάζελων. Αφήνω κατά μέρους αυτά περί των επιιροών και των επιδράσεων τα οποία είναι προφανή, Δεν εννοώ αυτό. Εννοώ ότι ο τάδε ή ο δείνα έχει φτάσει σε επίπεδα οσίου στο μυαλό κάποιου. Είναι κατανοητό και διαφορετικό νομίζω από μία απλή επίδραση. Και καλό είναι γενικώς να αρχίσουμε να ξεχωρίζουμε το δημιουργό από το δημιουργημα του γενικώς σαν δύο διακριτά επίπεδα. Όπως ο εργάτης ΔΕΝ είναι αυτά που παράγει πάντα, έτσι και ο συγγραφέας και ο καλλιτέχνης ΔΕΝ είναι πάντα αυτά που φτιάχνει. Ο Μαρξ ας πούμε σαν άτομο, σαν προσωπικότητα μάλλον ήταν ένας ελλεινός. Αυτό δε μειώνει καθόλου φυσικά ότι έχει κάνει. Και ο Ντεμπόρ ένας μεθύστακας ήταν στην τελική. Αν έγραψαν τόσο καλά πράγματα ας πούμε αυτοί οι δύο μπορείς να φανταστείς τι μπορεί να κάνει η συλλογική δημιουργία; Είναι σαν να έχεις από τη μία έναν αγρότη μόνο του και μία κολλεκτίβα (αυτοδιαχειριζόμενη έτσι;) από την άλλη; Είμαι υπέρ της κολλεκτιβοποίησης της επαναστατικής θεωρίας. Αυτό.
Το θυμήθηκα το κείμενο αν και τότε είχε πέσει σε μία κακή περίοδο για τους χρόνους μου. Είναι αρκετά ενδιαφέρον. Να σε αφήσω και να δεσμευτώ ότι αύριο θα έχεις κάποιες απαντήσεις; Να δεσμευτώ...