Λοιπόν επειδή έχω αρχίσει να βαριέμαι αφόρητα την όλη φιλολογία που έχει αρχίσει να φτιάχνεται αναφορικά με τα μπλογκς, θα ήθελα να ξεκαθαρίσω κάνα δύο πραγματάκια.
Πρώτον ότι τα μπλογκς είναι "δημόσιος λόγος". Μαλακίες νέτα σκέτα. Ας οριοθετήσει κάποιος τον δημόσιο χώρο εντός του οποίου τα μπλογκς εκφέρουν τον πολιτικό τους λόγο. Ποιος είναι αυτός; Το ίντερνετ; Αν δεν απατώμαι δημόσιος χώρος είναι ΚΟΙΝΟΣ για όλους τους ανθρώπους μιας μικρής ή μεγάλης γεωγραφικής περιοχής. Ο δημόσιος χώρος αρχίζει μόλις βγεις από το σπίτι σου και τελειώνει όταν ξαναμπείς εκεί. Ένα το κρατούμενο. Τα μπλογκς δεν εκφέρουν κανέναν δημόσιο πολιτικό λόγο στο δημόσιο χώρο ή "χώρο". Πρώτον επειδή δεν είναι στο δημόσιο χώρο, και δεύτερον επειδή ακόμα και αν δεν είναι χώρος αλλά "χώρος" (δηλ. όχι με την χωροταξική σημασία του αλλά με την άυλη ενός οριοθετημένου πλαισίου στο οποίο έχουν εκχωρηθεί ή έχουν υφαρπαχθεί χαρακτηριστικά δημοσίου χώρου π.χ η τηλεόραση) δεν έχουν όλοι -ή τουλάχιστον η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων -πρόσβαση (σε αντίθεση με την τηλεόραση που τουλάχιστον έχουν ΟΛΟΙ πρόσβαση -με αυτή την έννοια το ιντερνετ δεν είναι ακόμα δημόσιος "χώρος"...). Με απλά λόγια η εκφορά του δημόσιου λόγου έχει κάποια χαρακτηριστικά. Καταρχήν την εκφέρει κάποιος. Με σάρκα και αίμα τον οποίον τον βλέπεις. Είναι εκεί και άμα θες ρίχνεις και καμιά ροχάλα. Από τα καφενεία και το δρόμο μέχρι τους χώρους δουλειάς και τις διαδηλώσεις. Αυτός που εκφέρει τον δημόσιο λόγο του είναι εκεί. Είτε είναι άτομο, είτε είναι συλλογικότητα είτε είναι μία διαδήλωση. Κατα αναλογία αυτό ισχύει και στα ΜΜΕ. Αν και άμα ρίξεις ροχάλα στον Άδωνι το μόνο που θα καραφέρεις θα είναι να λερώσεις την τηλεόραση σου. Ο δημόσιος λόγος είναι παρόν στο δημόσιο χώρο με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Ένα ιστολόγιο ή ένας ιστότοπος δεν είναι κοινός δημόσιος χώρος. Νομίζω είναι απλό. Άλλωστε η όλη ιστορία τώρα πίσω απο το press-gr γίνεται και αντιμετωπίζεται με την λογική ότι πίσω από αυτή την ιστορία είναι δημοσιογράφοι. Άρα μιλάμε για κάτι το οποίο είναι πιο πολύ ΜΜΕ παρά αυτό το κάτι άλλο.
Ποιο είναι αυτό το κάτι άλλο; Το ίντερνετ. Τι είναι το ίντερνετ τι είναι το ζουμί του; Και δεν εννοώ φυσικά τεχνολογικά, εννοώ πολιτικά-κοινωνικά; Το ίντερνετ δεν είναι παρά συγκεντροποιημένες όλες σχεδόν οι μορφές διακίνησης, κίνησης και κυκλοφορίας του εμπορεύματος και της πληροφορίας, της επικοινωνίας και της γνώσης. Εντάξει όλα πια γίνονται πολύ πιο γρήγορα αλλά στην ουσία του δεν νομίζω ότι έχει αλλάξει κάτι για τον απλούστατο λόγο ότι δεν έχει αλλάξει ΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΟΠΟΙΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΑΙ ΚΑΤΙ για να επιτελέσει πιο ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΑ την ίδια λειτουργία με τον προκάτοχο του. Φυσικά στις λεπτομέρειες υπάρχουν και κάποιες αλλαγές και διαφοροποιήσεις. Δεν είναι εδώ ο χώρος να εμβαθύνω αλλά ας μην τρελλαινόμαστε. Το αμάξι του 1930 δεν κάνει κάτι τόοοοοοοοοσο διαφορετικό από το αμάξι του 2008. Σε πάει από το Α στο Β. Τέλος πάντων. Ας μην φαντασιωνόμαστε με το διαδίκτυο. Δεν μπορεί να είναι κάτι πολύ ΚΑΛΥΤΕΡΟ από τον κόσμο που το έφτιαξε, αν έχει θετικά στοιχεία είναι ακριβώς τα ίδια θετικά στοιχεία με αυτά που έχει ο ίδιος ο κόσμος.
Περνάμε στο επόμενο ζήτημα: Τι είναι οι μπλόγκερς; Είναι κάτι που έχει τόσα κοινά χαρακτηριστικά ώστε να μπορέσει να θεωρηθεί τουλάχιστον "κοινωνική ομάδα"; Δεν το νομίζω. Το να γράφεις σε ένα μπλογκ τον καημό σου ή την κριτική στην κυβέρνηση δεν είναι κάτι από μόνο του. Όπως και το να βρίζεις στο καφενείο τον Καραμανλή δεν έκανε τους καφενόβιους κάτι έτσι νομίζω δεν θα κάνει τίποτα και το blogspot η το wordpress. Ωστόσο, και εδώ είναι το ζουμί, τα καφενεία οι τόποι συνάντησης και συνάθροισης, οι τόποι και οι χρόνοι κοινωνικότητας και επικοινωνίας είναι και έγιναν ένα απο τα συστατικά μέρη για την ανάπτυξη πραγμάτων και κοινωνικών και πολιτικών διαδικασιών. Με απλά όμορφα λόγια. Όπως υπάρχουν τα καφενεία που μαζεύονται οι εργάτες πριν ή μετά τη δουλειά, έτσι υπάρχουν και τα καφενεία που μαζεύονται τα στελέχη και οι διευθυντές των επιχείρησεων. Αυτό όμως δεν ΕΚΑΝΕ ΠΟΤΕ ΚΑΤΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟ ΠΟΛΙΤΙΚΑ τα καφενεία απο ΜΟΝΑ τους. Απλό δεν είναι; Τέλος πάντων το αφήνω εδώ και μπαίνω στην διαδικασία να πιάσω το θέμα του lifestle και των trends. Και ούτε να θίξω "καμπάνιες" που έκαναν διάφοροι μπλόγκερς. Χέστηκα. Εγώ πάω σε άλλο καφενείο. Στην πιο κάτω σχετική ανάρτηση νομίζω περιγράφω αρκετά καλά για το πως γίνονται τα πράγματα και οι διαδικασίες.
Τέλος πάντων ας το κλείσω εδώ το θέμα προς το παρόν. Η ελευθερία του λόγου δεν απειλείται. Και αν απειληθεί όποιος νομίζει ότι του κλείνουν το στόμα μπορεί να κατέβει και να λερώσει τα παπούτσια του στο δρόμο. Και ας ελπίσουμε ότι αυτή τη φορά θα φωνάξει... Είναι μία καλή αρχή.
Πρώτον ότι τα μπλογκς είναι "δημόσιος λόγος". Μαλακίες νέτα σκέτα. Ας οριοθετήσει κάποιος τον δημόσιο χώρο εντός του οποίου τα μπλογκς εκφέρουν τον πολιτικό τους λόγο. Ποιος είναι αυτός; Το ίντερνετ; Αν δεν απατώμαι δημόσιος χώρος είναι ΚΟΙΝΟΣ για όλους τους ανθρώπους μιας μικρής ή μεγάλης γεωγραφικής περιοχής. Ο δημόσιος χώρος αρχίζει μόλις βγεις από το σπίτι σου και τελειώνει όταν ξαναμπείς εκεί. Ένα το κρατούμενο. Τα μπλογκς δεν εκφέρουν κανέναν δημόσιο πολιτικό λόγο στο δημόσιο χώρο ή "χώρο". Πρώτον επειδή δεν είναι στο δημόσιο χώρο, και δεύτερον επειδή ακόμα και αν δεν είναι χώρος αλλά "χώρος" (δηλ. όχι με την χωροταξική σημασία του αλλά με την άυλη ενός οριοθετημένου πλαισίου στο οποίο έχουν εκχωρηθεί ή έχουν υφαρπαχθεί χαρακτηριστικά δημοσίου χώρου π.χ η τηλεόραση) δεν έχουν όλοι -ή τουλάχιστον η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων -πρόσβαση (σε αντίθεση με την τηλεόραση που τουλάχιστον έχουν ΟΛΟΙ πρόσβαση -με αυτή την έννοια το ιντερνετ δεν είναι ακόμα δημόσιος "χώρος"...). Με απλά λόγια η εκφορά του δημόσιου λόγου έχει κάποια χαρακτηριστικά. Καταρχήν την εκφέρει κάποιος. Με σάρκα και αίμα τον οποίον τον βλέπεις. Είναι εκεί και άμα θες ρίχνεις και καμιά ροχάλα. Από τα καφενεία και το δρόμο μέχρι τους χώρους δουλειάς και τις διαδηλώσεις. Αυτός που εκφέρει τον δημόσιο λόγο του είναι εκεί. Είτε είναι άτομο, είτε είναι συλλογικότητα είτε είναι μία διαδήλωση. Κατα αναλογία αυτό ισχύει και στα ΜΜΕ. Αν και άμα ρίξεις ροχάλα στον Άδωνι το μόνο που θα καραφέρεις θα είναι να λερώσεις την τηλεόραση σου. Ο δημόσιος λόγος είναι παρόν στο δημόσιο χώρο με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Ένα ιστολόγιο ή ένας ιστότοπος δεν είναι κοινός δημόσιος χώρος. Νομίζω είναι απλό. Άλλωστε η όλη ιστορία τώρα πίσω απο το press-gr γίνεται και αντιμετωπίζεται με την λογική ότι πίσω από αυτή την ιστορία είναι δημοσιογράφοι. Άρα μιλάμε για κάτι το οποίο είναι πιο πολύ ΜΜΕ παρά αυτό το κάτι άλλο.
Ποιο είναι αυτό το κάτι άλλο; Το ίντερνετ. Τι είναι το ίντερνετ τι είναι το ζουμί του; Και δεν εννοώ φυσικά τεχνολογικά, εννοώ πολιτικά-κοινωνικά; Το ίντερνετ δεν είναι παρά συγκεντροποιημένες όλες σχεδόν οι μορφές διακίνησης, κίνησης και κυκλοφορίας του εμπορεύματος και της πληροφορίας, της επικοινωνίας και της γνώσης. Εντάξει όλα πια γίνονται πολύ πιο γρήγορα αλλά στην ουσία του δεν νομίζω ότι έχει αλλάξει κάτι για τον απλούστατο λόγο ότι δεν έχει αλλάξει ΤΟ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΟΠΟΙΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΑΙ ΚΑΤΙ για να επιτελέσει πιο ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΑ την ίδια λειτουργία με τον προκάτοχο του. Φυσικά στις λεπτομέρειες υπάρχουν και κάποιες αλλαγές και διαφοροποιήσεις. Δεν είναι εδώ ο χώρος να εμβαθύνω αλλά ας μην τρελλαινόμαστε. Το αμάξι του 1930 δεν κάνει κάτι τόοοοοοοοοσο διαφορετικό από το αμάξι του 2008. Σε πάει από το Α στο Β. Τέλος πάντων. Ας μην φαντασιωνόμαστε με το διαδίκτυο. Δεν μπορεί να είναι κάτι πολύ ΚΑΛΥΤΕΡΟ από τον κόσμο που το έφτιαξε, αν έχει θετικά στοιχεία είναι ακριβώς τα ίδια θετικά στοιχεία με αυτά που έχει ο ίδιος ο κόσμος.
Περνάμε στο επόμενο ζήτημα: Τι είναι οι μπλόγκερς; Είναι κάτι που έχει τόσα κοινά χαρακτηριστικά ώστε να μπορέσει να θεωρηθεί τουλάχιστον "κοινωνική ομάδα"; Δεν το νομίζω. Το να γράφεις σε ένα μπλογκ τον καημό σου ή την κριτική στην κυβέρνηση δεν είναι κάτι από μόνο του. Όπως και το να βρίζεις στο καφενείο τον Καραμανλή δεν έκανε τους καφενόβιους κάτι έτσι νομίζω δεν θα κάνει τίποτα και το blogspot η το wordpress. Ωστόσο, και εδώ είναι το ζουμί, τα καφενεία οι τόποι συνάντησης και συνάθροισης, οι τόποι και οι χρόνοι κοινωνικότητας και επικοινωνίας είναι και έγιναν ένα απο τα συστατικά μέρη για την ανάπτυξη πραγμάτων και κοινωνικών και πολιτικών διαδικασιών. Με απλά όμορφα λόγια. Όπως υπάρχουν τα καφενεία που μαζεύονται οι εργάτες πριν ή μετά τη δουλειά, έτσι υπάρχουν και τα καφενεία που μαζεύονται τα στελέχη και οι διευθυντές των επιχείρησεων. Αυτό όμως δεν ΕΚΑΝΕ ΠΟΤΕ ΚΑΤΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟ ΠΟΛΙΤΙΚΑ τα καφενεία απο ΜΟΝΑ τους. Απλό δεν είναι; Τέλος πάντων το αφήνω εδώ και μπαίνω στην διαδικασία να πιάσω το θέμα του lifestle και των trends. Και ούτε να θίξω "καμπάνιες" που έκαναν διάφοροι μπλόγκερς. Χέστηκα. Εγώ πάω σε άλλο καφενείο. Στην πιο κάτω σχετική ανάρτηση νομίζω περιγράφω αρκετά καλά για το πως γίνονται τα πράγματα και οι διαδικασίες.
Τέλος πάντων ας το κλείσω εδώ το θέμα προς το παρόν. Η ελευθερία του λόγου δεν απειλείται. Και αν απειληθεί όποιος νομίζει ότι του κλείνουν το στόμα μπορεί να κατέβει και να λερώσει τα παπούτσια του στο δρόμο. Και ας ελπίσουμε ότι αυτή τη φορά θα φωνάξει... Είναι μία καλή αρχή.
4 Comments:
Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση Αρχική σελίδα
Subscribe to:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
2) Τα blogs Είναι μία νέα διάσταση του δημόσιου λόγου. Δηλαδή ΚΑΙ του δημόσιου. Τα θεωρώ κομμάτι του ημιδημόσιου χώρου. Γιατί ο καθείς με πρόσβαση στο διαδίκτυο, έχει πρόσβαση σε σένα που γράφεις εδώ. Όπως έχει πρόσβαση σε ένα στενάκι της Θεσσαλονίκης, ας πούμε την Απ. Παύλου. Κι ας μην είναι Τσιμισκή, όπως το in.gr. Φανταστικός χώρος φυσικά, αλλά και η έννοια του δημόσιου χώρου (της κατά Χάμπερμας δημόσιας σφαίρας), είναι αφαιρετική και γενική. Διαφωνώ με τον ορισμό σου, καθώς η δημόια σφαίρα/ ο δημόσιος χώρος, είναι η έννοια που προσπαθεί να αποδώσει τον κοινό τόπο ανταλλαγής απόψεων σχετικών με τα δημόσια ζητήματα. Συνεπώς, γιατί όχι; Η επικοινωνία μάλιστα έχει το πλεονέκτημα να ξεφεύγει από τα πλαίσια των παραδοσιακών νομοθετικών της ορισμών.
3) H έλλειψη του άμεσα αντιληπτού χώρου είναι ένα νέο ποιοτικό χαρακτηριστικό στο διαδίκτυο και όχι τόσο στα μπλογκς. Μπορεί να υπάρχει και σε άλλα συμβατικά μέσα, όπως η τηλεόραση και το ραδιόφωνο, αλλά και τα δύο έχουνε συγκεκριμένους χώρους εκπομπής, όπως και το δικό σου μπλογκ έχει κόμβο/παροχέα πλατφόρμας όπως η blogspot. Το ότι εμείς μπορούμε αύριο-μεθαύριο να μετακομίσουμε σε άλλες πλατφόρμες, ακόμα και δικές μας, προκειμένου να ξεφύγουμε από την όποια πλατφόρμα που θα ελέγχεται τότε, μας κάνει ακόμα πιο ευκίνητους. Για IP, δεν το συζητώ. Είναι ήδη πάρα πολύ δύσκολο. Οπότε, ο γράφων/ η γράφουσα στο internet έχει απωλέσει το μεγαλύτερο του βάρους του χωρικού του προσδιορισμού και της ένταξής του σε κρατικές νομοθεσίες.
4) Το απλό και προφανές, ότι το διαδίκτυο είναι απλά η μετάδοση πληροφοριών. λείπει από σχεδόν όλες τις αναλύσεις που διαβάζω. Πολύ καλά έκανες και το έθεσες. Δεν έχουμε εικόνα του ατόμου που διαβάζουμε. Είναι όπως στα βιβλία. Αλλά και αυτά τα έχει γράψει άνθρωπος, με σάρκα και οστά. Γράφει για τις συνθήκες εργασίας του, για την πολιτική κατάσταση στη χώρα του, για το τζατζίκι που δεν του έκατσε καλά και έχει καούρες. Για τα πάντα, υπαρκτά και ανύπαρκτα περιστατικά. Για σκέψεις έξυπνες, δουλεμένες και αδούλευτες, χαζές. Είναι άνθρωπος. Και μπορείς να συναντηθείς μαζί του, αν, όταν και όπως συμφωνήσεις μαζί του.
Διευκρινίζω ότι είχα την ίδια άποψη με σένα, όταν ξεκίνησα να ασχολούμαι με το διαδίκτυο. Μετά από 6 χρόνια, έχω αλλάξει την άποψή μου. Και σε αυτό έχουν βοηθήσει τα blogs.
5) Καλημέρα. Είμαι σίγουρος ότι θα έχουμε συναντηθεί στους δρόμους. :)
2. Όσον αφορά το δημόσιο χώρο ξέρω ότι άνοιξα μία ΤΕΡΑΣΤΙΑ κουβέντα. Μπορεί να ακούγομαι λίγο "παλαιολιθικός" αλλά θα επιμείνω. Δεν μίλησα για δημόσια σφαίρα -όπου αν το θες είναι αυτό που περιγράφεις- αλλά για δημόσιο λόγο και τον όρισα αυστηρά σχεδόν χωροταξικά. Ότι δεν είναι ιδιωτικό είναι δημόσιο και ότι είναι ιδιωτικό δεν είναι δημόσιο. Ξέρω ότι αυτός ο ορισμός κάθε άλλο παρά συνηθισμένος είναι μιας και δεν μπορείς να ορίσεις κάτι με το αντίθετο του. Ωστόσο οι έννοιες ιδιωτικό-δημοσίο δεν είναι "σταθερες". Διακρίνονται από ρευστότητα. Την ρευστότητα αν θες του ταξικου και κοινωνικού ανταγωνισμού. Έτσι με αυτό τον τρόπο έχουμε ζητήματα που λίγα χρόνια πριν ήταν "ιδιωτικά" (π.χ. ενδοοικογενειακή βία) αλλά τα οποία έγιναν δημόσια...
3. Με αυτή την έννοια θα συμφωνήσω ότι όντως τα μπλογκς επισυνάπτονται στην δημόσια σφαίρα όπως και η τηλεόραση (από την στιγμή που δεν έχουμε γεμίσει με οθόνες τους δρόμους) ή και τα βιβλία. Ωστόσο θα επιμείνω όταν μιλάω για δημόσιο λόγο μιλάω για λόγο που εκφέρεται στο δρόμο, στη γειτονιά, στη δουλειά απο ανθρώπους, σωματεία, επιτροπές αγώνα, διαδηλώσεις κλπ. Με αυτή την έννοια τα μπλογκς δεν είναι κομμάτι του δημόσιου λόγου αλλά είναι κομμάτι της δημόσιας σφαίρας.
4. Το διαδίκτυο δεν είναι μόνο πληροφορία. Αυτό είναι ένα τραγικό λάθος που κάνουν πολλοί. Ακόμα και την λειτουργία του ταχυδρομείου να πεις ότι αντικαθιστά το διαδίκτυο θα καταλαβεί κανείς πόσα πολλά πράγματα τείνει να γίνει. Διακίνηση εμπορευμάτων, κεφαλαίων, γνώσεων, διαταγών, εντολών, γραφειοκρατίας κλπ. (εννοείται και αντιστάσεων, κυκλοφορίας των αγώνων και αντιπληροφόρησης κλπ κλπ).
Ωστόσο υπάρχει και ένα μεγάλο άλλο θέμα για το οποίο δυστυχώς πολλοί λίγοι μιλάνε. Ότι το διαδίκτυο είναι και μία μορφής διαμεσολάβηση. Όπου στην πιο απλή μορφή της ανάμεσα στην επικοινωνία δύο ανθρώπων διαμεσολαβεί κάτι άλλο. Γνωρίζω ότι αυτό είναι άλλο ένα ακόμα τεράστιο ζήτημα μιας και κάλλιστα μπορεί να πει κανείς ότι τα πάντα διαμεσολαβούνται στην επικοινωία μιας και κάτι (το νόημα) μεταφέρεται με κάτι άλλο (τη γλώσσα). Τέλος πάντων δεν το έθιξα και δεν θα ήθελα να το θίξω. Απλά πάντως να έχουμε κατα νού κατα πόσο και σε ποιο βαθμό διαμεσολαβούν στην επικοινωνάι μας άλλα πράγματα.
Αν έχουμε συναντηθεί κάπου σίγουρα θα έχουμε συναντηθεί στους δρόμους μιας και εκεί προτιω να κάνω κατά βάσην τις συναντήσεις μου ;).
ΥΓ. Μη νομίσεις ότι έχω και καμία τρελλά επεξεργασμένη άποψη για το ζήτημα. Σκέψεις είναι πιο πολύ...
Ομως ένα πράγμα ξέρω ότι με κουράζει: η αυτοαναφορικότητά τους. Και η αίσθηση της συντεχνίας, της κλειστής κάστας, που ενίοτε αποπνέουν.
(χώρια που οι περισσότεροι ιστολόγοι διαλαλούν με περηφάνεια(!) ότι η εποχή των διεκδικήσεων στον δρόμο έχει περάσει. Αυτό και μόνο αρκεί για να μην είμαι μπλόγκερ).