Διαβάζω και ξαναδιαβάζω τον τελευταίο καιρό, άρθρα σε εφημερίδες και διάφορες αναλύσεις, σε σχέση με την πρόσφατη κρίση. Οι περισσότερες, "αστικές" φυσικά, ελάχιστα πράγματα μου λένε. Μπορεί να φταίει και το ότι ελάχιστα πράγματα σκαμπάζω από οικονομία και όλα αυτά τα οικονομικά μεγέθη. Μπορεί επίσης να φταίει, η πολιτική απαξίωση που δείχνω σε αναλύσεις που προέρχονται από το πάνω. Σε ερμηνείες δηλ. αυτού του κόσμου, και τί συμβαίνει σε αυτόν, οι οποίες ακολουθούν τη λογική των αφεντάδων αυτού του κόσμου. Με αυτή την έννοια, νιώθω ότι όλες σχεδόν οι αναλύσεις που έχω διαβάσει, νιώθω να εξηγούν μεν γιατί συμβαίνει ότι συμβαίνει ό,τι συμβαίνει αλλά αδυνατούν να εξηγήσουν, τι είναι αυτό που κάνει να συμβαίνει ότι συμβαίνει. Σχεδόν πάντα, όταν οι πιο συνεπείς, φτάνουν σε αυτό το κρίσιμο σημείο είτε το αποσιωπούν είτε το ανάγουν σε κάτι το οποίο μοιάζει μη ερμηνεύσιμο (ή προφανώς ερμηνεύσιμο π.χ. καπιταλισμός, τα αδηφάγα αφεντικά, κλπ, κλπ). Θα καταλήξουν δηλ. ή σε μία ταυτολογία ή σε μία μεταφυσική.
Όταν πριν κάμποσο καιρό, προσπαθούσαμε να βρούμε, να διερευνήσουμε έναν άλλο τρόπο να ερμηνεύσουμε αυτόν τον κόσμο, είχαμε σκοντάψει σε αυτήν εδώ ακριβώς την ανυπαρξία. Σε ένα πλήθος ζητημάτων, ένα πλήθος κειμένων, (ακόμα και αυτά που θα έλεγε κανείς επαναστατικά και γραμμένα από ανθρώπους με -αποδεδειγμένα- τις χειρότερες προθέσεις για αυτόν τον κόσμο), διαπιστώναμε αυτή την ίδια την έλλειψη και αυτό το ίδιο το τραγικό λάθος. Οι οικονομικές κρίσεις είναι οικονομικές κρίσεις, που οφείλονται στην ίδια τη φύση του καπιταλισμού, άλλωστε το έχει πει και ο Μαρξ. Τέλος η συζήτηση! Τώρα μπορούμε να κάτσουμε να λύσουμε τις μικρές ή μεγάλες μας διαφωνίες σε σχέση με αυτή την υπόθεση.
Θα ήθελα να φέρω 2 παραδείγματα σε σχέση με αυτό. Παραδείγματα, τα οποία μας βοήθησαν να κάνουμε, ή να προσπαθούμε να κάνουμε μία άλλη ανάγνωση αυτής της πραγματικότητας. Ένα πρώτο παράδειγμα κάπως πιο παλιό, αλλά κατά τη γνώμη μου ιδιαίτερα αποκαλυπτικό. Η εξέγερση της πλατείας Τιεναν μέν. Η γνωστή του 1989. Με τις χιλιάδες ερμηνείες που ακολούθησαν, και που η καλύτερη ήταν μία "δημοκρατική εξέγερση", και η χειρότερη "πράκτορες του ιμπεριαλισμού". Στην εργασία μας για την Κίνα, οι πολιτικές αναλύσεις και η ιστορία σταματούσε στη βιβλιογραφία το 1978-1979. Από εκείνη τη χρονιά και μετά και για όλη σχεδόν τη δεκαετία του 1980, ελάχιστα πράγματα μπορούσε να βρει κανείς. Μόνο άρθρα, με το τι έκανε ή ήθελε να κάνει ο Ντένγκ στη χώρα. Όχι όμως αρκετά. Σε εκείνη τη φάση, βρισκόμασταν μπροστά στο πρόβλημα: μία δεκαετία οικονομικών μεταρρυθμίσεων, μία δεκαετία φιλελευθερισμού α λα κινέζικα, μία δεκαετία σφοδρής επίθεσης στους εκμεταλλευομένους, και στο τέλος αυτής της δεκατίας μίας τρομαχτικής εξέγερση (που να είμαστε όλοι σίγουροι, ότι πραγματικά ελάχιστα είναι ακόμα και σήμερα γνωστά για τις πραγματικές διαστάσεις). Ο συσχετισμός είναι σαφής. Και πιθανά κάποιος, (κάποιος ο οποίος φυσικά έχει και μία πολιτική ανάλυση από πίσω που λέει ότι ΕΚΕΙ έχουν γραφειοκρατικό καπιταλισμό), να αρκούνταν σε αυτό. Εμείς όμως δεν αρκεστήκαμε, πιθανά να θέλαμε να πειστούμε ακόμα περισσότερο και εμείς οι ίδιοι. Θέλαμε να δουμε συγκεκριμένα, τι συνέβαινε στην Κίνα το 1980. Και βρήκαμε. Και δε βρήκαμε μόνο αυτό, αλλά βρήκαμε και μία ανάλυση η οποία έκανε την ανάλυση που και εμείς οι ίδιοι θέλαμε να κάνουμε. Πηγαίνετε εδώ, και κατεβάστε το Reading struggles through the media, και ρίχτε του μία ματιά.
Αυτή η δουλειά δεν είναι καμία τρομερή ανακάλυψη από μας, φυσικά, ούτε καν από το Midnight Notes, και θα έλεγα ούτε καν από το Socialisme ou Barbarie, που καθόνταν και προσπαθούσαν να δούνε τι συμβαίνει στην ΕΣΣΔ με βάση στοιχείων και όχι με βάση όσων έλεγαν οι πρεβείες και οι υπουργοί εξωτερικών. Αυτή η δουλειά, είναι η ίδια δουλειά που έχει κάνει ο υποτιμημένος φίλος μας ο Ένγκελς, στον Πόλεμο των Χωρικών και στην Κατάσταση της Εργατικής Τάξης...
Αυτή η δουλειά είναι η δουλειά που φέρει τον ταπεινό σκοπό, να δούμε τι κάνουν οι άνθρωποι. Και αν μπορούμε να το ερμηνεύσουμε.
Αυτή η δουλειά είναι το αποτέλεσμα της βαθύτερης κατανόησης νοημάτων όπως "Όλη η ιστορία είναι ιστορία ταξικών αγώνων" και "Πάντων πατήρ πόλεμος".
Αυτή η δουλειά είναι το αποτέλεσμα μίας αντίληψης που λέει ό,τι από τη στιγμή κατα την οποία μέσα σε μία κοινωνία ένα κομμάτι στρέφεται ενάντια σε ένα άλλο, το άλλο δε θα κάτσει με σταυρωμένα τα χέρια να τις φάει από το άλλο. Κάτι θα κάνει, κάπως θα πράξει. Μπορεί να πράξει αποτελεσματικά, μπορεί και όχι. Το μέγα ζητούμενον είναι, αγαπητοί-ες, τι κανει. Και κατά τη γνώμη μου μόνο αφού δούμε τι κάνει αυτό, θα πρέπει να πάμε και να δούμε τι κάνει το άλλο.
Ένα άλλο παράδειγμα, σχετικά με την κρίση των τροφίμων. Λόγω δουλειάς, είχα αποκτήσει το βίτσιο να διαβάζω στις εφημερίδες, ειδήσεις που αφορούσαν το εμπόριο. Εκεί εδώ και κάμποσο καιρό διάβαζα συνεχώς για τα παιχνίδια που παίζονται στο χρηματιστήριο σε σχέση με τα δημητριακά, κάτι το οποίο κάνει τις τιμές των δημητριακών να ανεβαίνουν, που και που καμία ατάκα για την ξηρασία που πλήττει την τάδε ή τη δείνα περιοχή (και πάντα μα πάντα αναρωτιόμουν -μα μιλάμε για δημητριακά! Όλες σχεδόν οι χώρες έχουν μικρές ή μαεγάλες παραγωγές σε αυτά!). Τέλος πάντων. Ανάμεσα σε όλα αυτά, είχα και το βιβλίο του Mike Davis κατα νου (που έχω αναφέρει παλίοτερα εδώ). Ωραία τώρα ρίχτε και μία ματιά σε αυτό εδώ το κειμενάκι. (Το οποίο μάλλον σύντομα θα ανέβει και εδώ...).
Εν ολίγοις με όλα τα παραπάνω δε θέλω να πω ότι η σημερινή κρίση οφείλεται σε κάτι μυστήριο το οποίο θα πρέπει να λύσουμε. Πολύ περισσότερο θέλω να τονίσω την ανάγκη, να έχουμε μία διαφορετική ανάγνωση της πραγματικότητας. Το ζήτημα δεν είναι η κρίση, το ζήτημα είναι τι συμβαίνει στις ΕΠΑ, όπου η κρίση λαμβάνει χώρα. Το να λέει εν γένει κανείς ότι η κρίση του '29 είναι μία απλή οικονομική αιτιοκρατία του καπιταλισμού (ξεχνώντας εντελώς τι συνέβαινε στις ΕΠΑ στις δεκατίες του '10 και '20), το να λέει κανείς ότι η κρίση του '73 οφείλεται στην απόφαση του ΟΠΕΚ να μη πουλάει πετρέλαιο στις ΕΠΑ, επειδή στήριζαν το Ισραήλ στον πόλεμο του '73 (πάλι ξεχνώντας μία 10ετία που γινόταν ο χαμός σε όλον τον κόσμο), εκτός του να είναι φύσει λάθος είναι και θέσει λάθος.
Πως θα σας φαινόταν αν αύριο γινόταν ο χαμός στην Ελλάδα και έβγαιναν ξένοι αναλυτές να "αναλύουν την κατάσταση" και να λένε ότι η αιτία που γίνεται ο χαμός εδώ είναι το Βατοπαίδι και ο Τατούλης; Αλλά φυσικά! Ξέρουν οι ξένοι αναλυτές το πραγματικό επίπεδο των μισθών και ποσο εξοργιστικό είναι; Ξέρουν οι ξένοι αναλυτές τι σημαίνει στο πετσί τους η "ασφαλιστική μεταρρύθμιση"; Όχι και ούτε πρόκειται. Πρώτον γιατί είναι ξένοι (και όχι μόνο γεωγραφικά ή εθνικά αλλά κυρίως πολιτικά και κοινωνικά και δεύτερον γιατί είναι "αναλυτές").
Εδώ είναι προφανής μία απορία: καλά το '29 και το '73, υπήρχαν κινήματα. Σήμερα, που δεν υπάρχουν κινήματα, που μπορεί να οφείλεται η κρίση; Καταρχήν δε θέλω να πω ότι οι κρίσεις οφείλονται σε πολιτικά ή άλλα κινήματα. Θέλω να πω και να καταλήξω: οι κρίσεις οφείλονται εκεί που οφείλεται ο ίδιος ο κόσμος μας στους ανταγωνισμούς μεταξύ εκμεταλλευομένων και εκμεταλλευτών, κυριαρχούμενων και και κυρίαρχων και οι οποίοι ανταγωνισμοί υπάρχουν ΠΑΝΤΑ. Αυτό που δεν υπάρχει πάντα, είναι οι μορφές που αυτοί οι ανταγωνισμοί παίρνουν σαν πολιτικές εκφράσεις. Και εν τέλει αυτό είναι το ζητούμενο. Να βρούμε τις πολιτικές μορφές των ανταγωνισμών που ήδη υπάρχουν.
Όταν πριν κάμποσο καιρό, προσπαθούσαμε να βρούμε, να διερευνήσουμε έναν άλλο τρόπο να ερμηνεύσουμε αυτόν τον κόσμο, είχαμε σκοντάψει σε αυτήν εδώ ακριβώς την ανυπαρξία. Σε ένα πλήθος ζητημάτων, ένα πλήθος κειμένων, (ακόμα και αυτά που θα έλεγε κανείς επαναστατικά και γραμμένα από ανθρώπους με -αποδεδειγμένα- τις χειρότερες προθέσεις για αυτόν τον κόσμο), διαπιστώναμε αυτή την ίδια την έλλειψη και αυτό το ίδιο το τραγικό λάθος. Οι οικονομικές κρίσεις είναι οικονομικές κρίσεις, που οφείλονται στην ίδια τη φύση του καπιταλισμού, άλλωστε το έχει πει και ο Μαρξ. Τέλος η συζήτηση! Τώρα μπορούμε να κάτσουμε να λύσουμε τις μικρές ή μεγάλες μας διαφωνίες σε σχέση με αυτή την υπόθεση.
Θα ήθελα να φέρω 2 παραδείγματα σε σχέση με αυτό. Παραδείγματα, τα οποία μας βοήθησαν να κάνουμε, ή να προσπαθούμε να κάνουμε μία άλλη ανάγνωση αυτής της πραγματικότητας. Ένα πρώτο παράδειγμα κάπως πιο παλιό, αλλά κατά τη γνώμη μου ιδιαίτερα αποκαλυπτικό. Η εξέγερση της πλατείας Τιεναν μέν. Η γνωστή του 1989. Με τις χιλιάδες ερμηνείες που ακολούθησαν, και που η καλύτερη ήταν μία "δημοκρατική εξέγερση", και η χειρότερη "πράκτορες του ιμπεριαλισμού". Στην εργασία μας για την Κίνα, οι πολιτικές αναλύσεις και η ιστορία σταματούσε στη βιβλιογραφία το 1978-1979. Από εκείνη τη χρονιά και μετά και για όλη σχεδόν τη δεκαετία του 1980, ελάχιστα πράγματα μπορούσε να βρει κανείς. Μόνο άρθρα, με το τι έκανε ή ήθελε να κάνει ο Ντένγκ στη χώρα. Όχι όμως αρκετά. Σε εκείνη τη φάση, βρισκόμασταν μπροστά στο πρόβλημα: μία δεκαετία οικονομικών μεταρρυθμίσεων, μία δεκαετία φιλελευθερισμού α λα κινέζικα, μία δεκαετία σφοδρής επίθεσης στους εκμεταλλευομένους, και στο τέλος αυτής της δεκατίας μίας τρομαχτικής εξέγερση (που να είμαστε όλοι σίγουροι, ότι πραγματικά ελάχιστα είναι ακόμα και σήμερα γνωστά για τις πραγματικές διαστάσεις). Ο συσχετισμός είναι σαφής. Και πιθανά κάποιος, (κάποιος ο οποίος φυσικά έχει και μία πολιτική ανάλυση από πίσω που λέει ότι ΕΚΕΙ έχουν γραφειοκρατικό καπιταλισμό), να αρκούνταν σε αυτό. Εμείς όμως δεν αρκεστήκαμε, πιθανά να θέλαμε να πειστούμε ακόμα περισσότερο και εμείς οι ίδιοι. Θέλαμε να δουμε συγκεκριμένα, τι συνέβαινε στην Κίνα το 1980. Και βρήκαμε. Και δε βρήκαμε μόνο αυτό, αλλά βρήκαμε και μία ανάλυση η οποία έκανε την ανάλυση που και εμείς οι ίδιοι θέλαμε να κάνουμε. Πηγαίνετε εδώ, και κατεβάστε το Reading struggles through the media, και ρίχτε του μία ματιά.
Αυτή η δουλειά δεν είναι καμία τρομερή ανακάλυψη από μας, φυσικά, ούτε καν από το Midnight Notes, και θα έλεγα ούτε καν από το Socialisme ou Barbarie, που καθόνταν και προσπαθούσαν να δούνε τι συμβαίνει στην ΕΣΣΔ με βάση στοιχείων και όχι με βάση όσων έλεγαν οι πρεβείες και οι υπουργοί εξωτερικών. Αυτή η δουλειά, είναι η ίδια δουλειά που έχει κάνει ο υποτιμημένος φίλος μας ο Ένγκελς, στον Πόλεμο των Χωρικών και στην Κατάσταση της Εργατικής Τάξης...
Αυτή η δουλειά είναι η δουλειά που φέρει τον ταπεινό σκοπό, να δούμε τι κάνουν οι άνθρωποι. Και αν μπορούμε να το ερμηνεύσουμε.
Αυτή η δουλειά είναι το αποτέλεσμα της βαθύτερης κατανόησης νοημάτων όπως "Όλη η ιστορία είναι ιστορία ταξικών αγώνων" και "Πάντων πατήρ πόλεμος".
Αυτή η δουλειά είναι το αποτέλεσμα μίας αντίληψης που λέει ό,τι από τη στιγμή κατα την οποία μέσα σε μία κοινωνία ένα κομμάτι στρέφεται ενάντια σε ένα άλλο, το άλλο δε θα κάτσει με σταυρωμένα τα χέρια να τις φάει από το άλλο. Κάτι θα κάνει, κάπως θα πράξει. Μπορεί να πράξει αποτελεσματικά, μπορεί και όχι. Το μέγα ζητούμενον είναι, αγαπητοί-ες, τι κανει. Και κατά τη γνώμη μου μόνο αφού δούμε τι κάνει αυτό, θα πρέπει να πάμε και να δούμε τι κάνει το άλλο.
Ένα άλλο παράδειγμα, σχετικά με την κρίση των τροφίμων. Λόγω δουλειάς, είχα αποκτήσει το βίτσιο να διαβάζω στις εφημερίδες, ειδήσεις που αφορούσαν το εμπόριο. Εκεί εδώ και κάμποσο καιρό διάβαζα συνεχώς για τα παιχνίδια που παίζονται στο χρηματιστήριο σε σχέση με τα δημητριακά, κάτι το οποίο κάνει τις τιμές των δημητριακών να ανεβαίνουν, που και που καμία ατάκα για την ξηρασία που πλήττει την τάδε ή τη δείνα περιοχή (και πάντα μα πάντα αναρωτιόμουν -μα μιλάμε για δημητριακά! Όλες σχεδόν οι χώρες έχουν μικρές ή μαεγάλες παραγωγές σε αυτά!). Τέλος πάντων. Ανάμεσα σε όλα αυτά, είχα και το βιβλίο του Mike Davis κατα νου (που έχω αναφέρει παλίοτερα εδώ). Ωραία τώρα ρίχτε και μία ματιά σε αυτό εδώ το κειμενάκι. (Το οποίο μάλλον σύντομα θα ανέβει και εδώ...).
Εν ολίγοις με όλα τα παραπάνω δε θέλω να πω ότι η σημερινή κρίση οφείλεται σε κάτι μυστήριο το οποίο θα πρέπει να λύσουμε. Πολύ περισσότερο θέλω να τονίσω την ανάγκη, να έχουμε μία διαφορετική ανάγνωση της πραγματικότητας. Το ζήτημα δεν είναι η κρίση, το ζήτημα είναι τι συμβαίνει στις ΕΠΑ, όπου η κρίση λαμβάνει χώρα. Το να λέει εν γένει κανείς ότι η κρίση του '29 είναι μία απλή οικονομική αιτιοκρατία του καπιταλισμού (ξεχνώντας εντελώς τι συνέβαινε στις ΕΠΑ στις δεκατίες του '10 και '20), το να λέει κανείς ότι η κρίση του '73 οφείλεται στην απόφαση του ΟΠΕΚ να μη πουλάει πετρέλαιο στις ΕΠΑ, επειδή στήριζαν το Ισραήλ στον πόλεμο του '73 (πάλι ξεχνώντας μία 10ετία που γινόταν ο χαμός σε όλον τον κόσμο), εκτός του να είναι φύσει λάθος είναι και θέσει λάθος.
Πως θα σας φαινόταν αν αύριο γινόταν ο χαμός στην Ελλάδα και έβγαιναν ξένοι αναλυτές να "αναλύουν την κατάσταση" και να λένε ότι η αιτία που γίνεται ο χαμός εδώ είναι το Βατοπαίδι και ο Τατούλης; Αλλά φυσικά! Ξέρουν οι ξένοι αναλυτές το πραγματικό επίπεδο των μισθών και ποσο εξοργιστικό είναι; Ξέρουν οι ξένοι αναλυτές τι σημαίνει στο πετσί τους η "ασφαλιστική μεταρρύθμιση"; Όχι και ούτε πρόκειται. Πρώτον γιατί είναι ξένοι (και όχι μόνο γεωγραφικά ή εθνικά αλλά κυρίως πολιτικά και κοινωνικά και δεύτερον γιατί είναι "αναλυτές").
Εδώ είναι προφανής μία απορία: καλά το '29 και το '73, υπήρχαν κινήματα. Σήμερα, που δεν υπάρχουν κινήματα, που μπορεί να οφείλεται η κρίση; Καταρχήν δε θέλω να πω ότι οι κρίσεις οφείλονται σε πολιτικά ή άλλα κινήματα. Θέλω να πω και να καταλήξω: οι κρίσεις οφείλονται εκεί που οφείλεται ο ίδιος ο κόσμος μας στους ανταγωνισμούς μεταξύ εκμεταλλευομένων και εκμεταλλευτών, κυριαρχούμενων και και κυρίαρχων και οι οποίοι ανταγωνισμοί υπάρχουν ΠΑΝΤΑ. Αυτό που δεν υπάρχει πάντα, είναι οι μορφές που αυτοί οι ανταγωνισμοί παίρνουν σαν πολιτικές εκφράσεις. Και εν τέλει αυτό είναι το ζητούμενο. Να βρούμε τις πολιτικές μορφές των ανταγωνισμών που ήδη υπάρχουν.
15 Comments:
Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση Αρχική σελίδα
Subscribe to:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
μπράβο παιδίμ. ωραία τα γράφεις. άντε νανεβάσεις και το food crisis να μη το διαβαζουμε αγγλιστι...
Κατά τη γνώμη μου, για να αναγνώσουμε τα γεγονότα της επισιτιστικής και της χρηματοπιστωτικής κρίσης, χρειάζεται να καταλάβουμε πλήρως την "πραγματικότητα" που μας δίνει το σύστημα. Οι περισσότερες συστημικές πηγές για τα δύο αυτά θέματα που έχω διαβάσει έχουν πάντα το ίδιο μοτίβο. Απόλυτη εξουδετέρωση των πολιτικών προεκτάσεων κάθε γεγονότος, καμία αναφορά στο βαθύτερο "γιατί" αυτό συμβαίνει. Αυτό μάλλον είναι δική μας δουλειά.
Η επισιτιστική και η χρηματοπιστωτική κρίση είναι εξαιρετικά πολύπλοκα (και τελείως ξεχωριστά) φαινόμενα. Οι παράγοντες, που τα δημιουργούν είναι πολλοί και σε διαφορετικό βαθμό ο καθένας. Η βαθύτερη αιτία με όρους απλοϊκούς είναι το καπιταλιστικό οικονομικό σύστημα, γιατί είτε επηρεάζει κατευθείαν (πχ τζόγος στα futures και στα subprime, υπερδανεισμός σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της οικονομίας, εμπόριο αυτού) είτε έμμεσα (πχ οικολογικές καταστροφές).
Ωστόσο, είναι δεδομένο ότι οι δύο αυτές κρίσεις είναι δομικές του συστήματος, με την έννοια όμως ότι δεν προέρχονται (δημιουργούν όμως) από τις κοινωνικές/ταξικές συγκρούσεις αλλά από τη λειτουργία της καπιταλιστικής οικονομίας αυτή καθεαυτή. Επίσης οι κρίσεις αυτές δεν είναι μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου αλλά αποτέλεσμα πολιτικών καθαγιασμού του κεφαλαίου, του κέρδους και του ανταγωνισμού, οι οποίες έχουν ξεφύγει από τον έλεγχο και έχουν σοβαρές παράπλευρες απώλειες.
Θα πρέπει περισσότερο να δούμε τις κρίσεις ως αποκορύφωση των επιθέσεων ενάντια στις κοινωνίες παρά κάτι άλλο. Και εκεί παίζει ρόλο τι στρατηγική ακολουθούμε για την αντεπίθεση. Κατ' εμέ τα ληγμένα της σοσιαλδημοκρατίας και του κρατικού καπιταλισμού ή της ΕΣΣΔ δεν πρέπει να τα παίρνουμε. Η δημιουργία δομών που θα μπορούν να σηκώσουν το βάρος της (πολιτικής-οικονομικής) αυτοδιεύθυνσης της κοινωνίας είναι το θέμα.
ΥΓ. "η πολιτική απαξίωση που δείχνω σε αναλύσεις που προέρχονται από τα πάνω." Κακώς κάνεις κάτι τέτοιο. Η απαξίωση πρέπει να είναι το αποτέλεσμα του γκρεμίσματος τέτοιων αναλύσεων, όχι η εξ υπαρχής αντίδραση σε αυτές.
ΥΓ2. Στο άρθρο του Caffentzis υπάρχουν κάποια κενά. Όταν (αν) το ανεβάσεις, μπορεί να γίνει εκεί συζήτηση.
πως μπορει ομως μια τετοια αναλυση να γίνει υλικο αποδομησης;και οχι απλα στην θεωρια αλλα και στην πραξη;
sorry αλλα αυτό είναι μια άποψη από τα πάνω που ελάχιστα διαφέρει από τις αναλύσεις των σομον σελίδων. Τι σημαίνει δομική κρίση? και γιατί μια τέτοια κρίση δεν προέρχεται από κοινωνικές/ταξικές συγκρούσεις? Το αν δεν μπορούμε(?) να βρουμε κάποιες αιτίες σε ανοιχτούς ταξικούς αγώνες (αν και δεν ειδα κάποια έρευνα σχετικα με αυτό) δεν σημαίνει ότι η κρίση είναι παρθενογένεση. Το γεγονός ότι το κεφάλαιο οδηγείται σε φυγή από την παραγωγή, όπου παράγεται άμεσα υπεραξία και οδηγείται στις πιο αφηρημένες μορφές ύπαρξης του (χρήμα, χρηματιστήριο, πίστη) ώστε να κερδοσκοπήσει είναι σημάδι της ανυποταξίας της εργασίας στο κεφάλαιο. Άρα, ορισμένες φορές, όπως και το 1930, μπορεί οι αγώνες να είναι σε ύφεση αλλά η εργατική τάξη δεν είναι αποδοτική και ενσωματωμένη όσο θα έπρεπε. Έτσι οι καπιταλιστές (όχι όλοι) τζογάρουν και βγάζουν βραχυπροθεσμα κέρδος αλλά αργά ή γρήγορα τον πίνουν. Τέλος να υπενθυμίσουμε ότι τα δάνεια προς την εργατική τάξη ήταν και είναι ένα μέρος της πειθάρχησης της. Οπότε η εκάστοτε οικονομική κρίση είναι μυστικοποιημένη κρίση των ταξικών σχέσεων.
υ.γ. επιφυλάσσομαι κάποια στιγμή να συσχετίσω την επιστιστική με την χρηματοπιστωτική κρίση, αλλα μόνο και μόνο από ένστικτο δεν μου φαίνονται τελείως ξεκομμένα φαινόμενα.
1. Η έννοια "δομική κρίση" δεν είναι τόσο δόκιμη στην κουβέντα, γιατί και οι κοινωνικές/ταξικές συγκρούσεις είναι εγγενές στοιχείο των καπιταλιστικών κοινωνιών. Με τη λέξη "δομική" ήθελα να περιγράψω ότι οι δύο αυτές κρίσεις δεν έχουν άμεση αιτία τις κοινωνικές/ταξικές συγκρούσεις (αν ήταν έτσι θα μιλάγαμε, όχι για κατάρρευση, αλλά για πιθανή ανατροπή του καπιταλισμού, όπως είχε εύστοχα πει κάπου ο ba.al) αλλά τις εσωτερικές λειτουργίες της καπιταλιστικής οικονομίας. Δεν υπάρχει δηλαδή σχέση αιτίου - αποτελέσματος των τυχόν κοινωνικών συγκρούσεων με
το φαινόμενο του υπερδανεισμού ή της χρηματιστηριακής κερδοσκοπίας. Ούτε οι τράπεζες πτωχεύουν επειδή ήταν ανυπάκουοι οι εργαζόμενοί τους. Πρόσεξε μιλάω αποκλειστικά για σχέσεις αιτίου - αποτελέσματος και όχι για άλλες συνδέσεις.
Επίσης δε μίλησα πουθενά για παρθενογένεση των κρίσεων, εκτός αν ο,τιδήποτε δεν προέρχεται από κοινωνικές/ταξικές συγκρούσεις αποτελεί για σένα παρθενογένεση.
Είναι δυστυχώς απογοητευτικό αλλά οι συστημικές κρίσεις, που διανύουμε, επισιτιστική, χρηματοπιστωτική, ενεργειακή, περιβαλλοντική, δεν προέρχονται από τους δικούς μας αγώνες για έναν καλύτερο κόσμο αλλά από το γεγονός ότι ένα αντι-ανθρώπινο και αφύσικο σύστημα αφέθηκε ελεύθερο πάνω μας και τα έχει γαμήσει κυριολεκτικά όλα παίζοντας μπάλα μόνο του.
"Το γεγονός ότι το κεφάλαιο οδηγείται σε φυγή από την παραγωγή, όπου παράγεται άμεσα υπεραξία και οδηγείται στις πιο αφηρημένες μορφές ύπαρξης του (χρήμα, χρηματιστήριο, πίστη) ώστε να κερδοσκοπήσει είναι σημάδι της ανυποταξίας της εργασίας στο κεφάλαιο."
Ρε παιδιά, δηλαδή έλεος με τον ορθόδοξο μαρξισμό. Έχω ακούσει και αλλού την άποψη ότι ό,τι ανάγεται στην άυλη οικονομία (και εργασία) δεν παράγει υπεραξία, ενώ από την άλλη ότι μπορούμε να πιάσουμε παράγει (αλήθεια οι ηλ-επικοινωνίες που υπάγονται). Η άποψη είναι τελείως αστήρικτη και παράλογη και μάλιστα αντιβαίνει και τα όσα είπε ο "αλάνθαστος" φιλόσοφος περί γενικής διάνοιας. Όπου υπάρχει εκμετάλλευση, υπάρχει και υπεραξία. Και μάλιστα στην άυλη οικονομία η υπεραξία είναι και μεγαλύτερη. Μπορεί μόνο να ισχυριστεί κανείς ότι τέτοια υπεραξία βασίζεται στην ακόμη μεγαλύτερη εκμετάλλευση στην παραγωγή υλικών αγαθών αλλά και αυτό ελέγχεται.
"Τέλος να υπενθυμίσουμε ότι τα δάνεια προς την εργατική τάξη ήταν και είναι ένα μέρος της πειθάρχησης της. Οπότε η εκάστοτε οικονομική κρίση είναι μυστικοποιημένη κρίση των ταξικών σχέσεων."
Μαζί σου. Ωστόσο εδώ δεν υπάρχει σχέση αιτίου - αποτελέσματος μεταξύ κρίσης και κινημάτων/ κοινωνικών συγκρούσεων αλλά το αντίθετο.
Τέλος νομίζω ότι συμφωνούμε, απλώς θεώρησες αυτά που είπα για τις αιτίες των κρίσεων ως απόρριψη οποιουδήποτε συσχετισμού αυτών με το κοινωνικό φαινόμενο, στο οποίο έχουν μια χαρά επιπτώσεις.
χάος ρε λέσια.
το μονο προβλημα που εχω με αυτο το κειμενο ειναι το θεμα του κατα ποσο τα επιχειρηματα του συγγραφεα (ή της world bank ή...) ειναι ποσοτικοποιησιμα - & αυτο ειναι ενα προβλημα που εχω με τις περισσοτερες πολιτικες αναλυσεις. με απλα λογια, εαν η world bank λεει το ενα & ο caffentzis το αλλο, πως αποφασιζεις ποιος εχει κανει τη σωστη ερμηνεια (δηλαδη ποιος κατασκευασε το σωστο μοντελο της οποιαδηποτε κρισης); δεν εχω δει παρα μονο ποιοτικα στοιχεια & απο τους δυο, οποτε...;
οπως & να εχει, μου εχει γεννηθει αυτη η απορια παμπολλες φορες & απλα αναρωτιεμαι σε τι βαθμο ο βαθμος πιστευτοτητας μιας θεωριας επηρρεαζεται απο τα πιστευω του καθενος (οποτε & ειναι μια κακη θεωρια, απο πλευρας hard science). ελπιζω να μην "προβοκαρω" παλι...
Δεν ξέρω τι αντιλαμβάνεσαι εσύ με τη λέξη πολιτική μορφή, και από πότε ακόμα και αυτό πέρασε στα χέρια της Αριστεράς... Να σε ενημερώσω, αν δεν το έχεις χαμπάρι εδώ 100 τώρα πια χρόνια, όλη η αριστερά έχει βρει και έχει λύσει δια παντός στο πια πολιτική μορφή αντιστοιχεί νυν και αεί στον κοινωνικό ανταγωνισμό.
Από κει και πέρα λυπάμαι που θα σε στεναχωρήσω αλλά η ατομικίστικη αντίληψη σου έχει ηττηθεί ήδη εν τη γεννέσει της. Εγώ ενάντια στο κράτος... και λοιπές βλακείες. Από αυτό έχουν μείνει όμορφες ιστορίες μοναχικών επαναστατών. Κάτι σαν τις ταινίες του Χόλυγουντ δηλ.
Το ζητούμενο μου δεν είναι ούτε η κατανόηση, ούτε η ερμηνεία, ούτε η διερεύνηση αυτού του κόσμου. Το ζητούμενο μου είναι ρητώς η αλλαγή του. Αυτά ήδη από την 11η θέση. Τη γνωστή. Φυσικά ότι αυτό δε σημαίνει ότι δε διαβάζουμε και ότι δε μελετάμε το τι συμβαίνει, και το τι νομίζουν τα αφεντικά ότι συμβαίνει. Ωστόσο, υπάρχει μία ειδοποιός διαφορά, άλλο λαμβάνω υπόψην μου σε μία συνθετική διαδικασία ερμηνείας το τι λένε και το τι προσπαθούν να κάνουν τα αφεντικά, και άλλο “ερμηνεύω” και βγάζω “αντικειμενικά συμπεράσματα” για τον κόσμο (και όλα αυτά με βάση του τι λέει ο Economist), τα “αντικειμενικά συμπεράσματα” οδηγούν σε “αντικειμενικές πολιτικές θέσεις και καθήκοντα”, και μετά στο “κόμμα” κτλ κτλ. Με αυτή την έννοια δε με ενδιαφέρει να εξαχθεί επιστημονικό ή αντικειμενικό συμπέρασμα, με ενδιαφέρει η πολιτική θέση που θα εξαχθεί να προάγει τον κοινωνικό και ταξικό ανταγωνισμό. Να δείξει δυνάμεις δυνατότητες και πιθανότητες. Όλα αυτά πιθανά να μην μπορούν να γίνουν και πολύ κατανοητά, ελπίζω παρακάτω να είμαι πιο σαφής.
Είναι περίεργο να λες ότι είναι ξεχωριστά φαινόμενα οι δύο κρίσεις. Δε λέω ότι δεν είναι ξεχωριστά . Απλά αναρωτιέμαι: πόσο εύκολο είναι σε μίας τέτοιας πυκνότητας δίκτυο αλληλοσυσχετισμών οικονομιών, κάποιος τομέας να διατηρεί σε τέτοιο βαθμό αυτονομία ώστε να μιλάμε για δύο εντελώς ξεχωριστά. Δεν ξέρω. Απλά αναρωτιέμαι. Παρακάτω λες κάτι για οικολογικές καταστροφές. Εδώ πάλι θα επικαλεστώ τον Μαικ Ντέιβις, που αποδεικνύει του πως ένα μετερεωλογικό φαινόμενο μπορεί στη φεουδαρχία να είναι ένα μετερεωλογικό φαινόμενο, ενώ στον καπιταλισμό οικολογική καταστροφή.
Λες παρακάτω ότι οι κρίσεις είναι αποτέλεσμα του ανεξέλεγκτου καπιταλισμού που αρχίζουν να έχουν παράπλευρες απώλειες. Ποιες είναι αυτές οι απώλειες και γιατί είναι παράπλευρες;
Στο πρώτο ΥΓ σου λες ότι κακώς δείχνω απαξίωση σε αναλύσεις που προέρχονται από τα πάνω. Να πω ότι απλά η απαξίωση που δείχνω, δεν είναι ότι της γράφω εκεί που δεν πιάνει μελάνι. Είναι στο ότι δεν τις χρειάζομαι σαν ανάγκη να καταλάβω αυτόν τον κόσμο. Θα περάσω τον βιλλυ, ο οποίος με καλύπτει σε πολλά και θα πάω στη δεύτερη τοποθέτηση σου.
Δε λέω καταρχήν πουθενά ότι η κρίση είναι άμεση (με την αμεσότητα που έχει μία μπουνιά στο σαγόνι) συνέπεια έστω ένος άρρητου ανταγωνισμού. Ωστόσο, εδώ θέλω να εντείνω την προσοχή σας. Αυτό δε σημαίνει όμως, ότι μία συγκεκριμένη στάση, κατάσταση, συνθήκη και πραγματικότητα δε μπορεί να οδηγήσει στην αμεσότητα μίας μπουνιάς στο σαγόνι. Είναι προφανές εδώ ότι υπάρχει μία πραγματικότητα, που σε πολλούς είναι δυσάρεστη και η απουσία επαναστατικού υποκειμένου τους έχει κάνει να ξεχάσουν. Ο πλούτος δεν παράγεται πουλώντας αέρα, ο πλούτος δεν παράγεται πουλώντας χρήμα σε καλύτερη τιμή, ο πλούτος έχει την πολύ ωράια και απλή ιδιότητα να παράγεται από κάτι βρωμερούς τύπους και τύπισσες που ιδρώνουν και λέγονται εργάτες ή εργάτριες. Με αυτή την έννοια, μπορώ να αποδεχτώ ότι στο ζήτημα της φούσκας της χρηματιστηριακής κερδοσκοπίας, ο μόνος άμεσος λόγος για το σκάσιμο της είναι ότι πλέον δεν ήταν δυνατόν να συνεχίζει ο αέρας να πωλείται και να μεταπωλείται διαρκώς, και όλοι να βγάζουνε λεφτά. Για να βγάζουν λεφτά τα αφεντικά θα πρέπει να υπάρχουνε εργάτες να δουλεόυνε. Απλό. Δυστυχώς όμως πέρα από μία τέτοια γενική τοποθέτηση δεν μπορώ να πάω κάπου αλλού.
Όσον αφορά τον ορθόδοξο μαρξισμό μάλλον παρανόησες τον βιλλαρδουίνο, δε μιλάει ούτε για τηλεπικοινωνίες, ούτε για προγραμματισμό. Μιλάει για χρηματιστήριο, χρήμα και πίστη. Το χρηματιστήριο τι ακριβώς παράγει; Ή η πίστη είναι παραγωγική σαν διαδικασία; Δεν είναι θέμα ύλης ή μη ύλης είναι θέμα παραγωγής ή αναπαραγωγής.
Θέλω να κλείσω λέγοντας κάποια πράγματα και προσπαθώντας να εξηγήσω λίγο παραπάνω τι εννοώ, αν και καταλαβαίνω ότι μέσα σε λίγες γραμμές δεν είναι εύκολο να δώσω στον άλλο να καταλάβει πλήρως τι εννοώ.
Όσον αφορά το γενικότερο πλαίσιο μέσα στο οποίο κινείται η σκέψη μου δεν μπορώ παρά να παραπέμψω στο Κιβώτιο, στα λινκ για τα έντυπα. Εκεί όποιος θέλει ας τσεκάρει το κείμενο Which side are you on?, κείμενο θεμελιώδες για μένα.
Απο κει και πέρα. Αυτό το κείμενο ilwl, δεν είναι μία απάντηση σε σένα, έχω πει και έχω ξαναπεί ότι όταν θέλω να απαντήσω σε κάτι απαντάω σε αυτό με το ονοματάκι του. Η αλήθεια είναι όμως ότι σε διάφορα σημεία σε σκέφτηκα.
Αυτό που είναι βασικό είναι όταν λέω από τα πάνω ανάλυση δεν εννοώ την ανάλυση που γίνεται με στοιχεία των απο πάνω, αλλά ανάλυση η οποία έχει την απο πάνω οπτική στα πράγματα. Και η δική σου ανάλυση, αν και δεν με καλύπτει πλήρως, μόνο από το πάνω οπτική δεν έχει.
Γενικώς δε θέλω να πω, και δε λέω ότι αυτή η κρίση είναι άμεση συνέπεια ενός άρρητου ανταγωνισμού που με τα σωστά εργαλεία θα τον φέρουμε στο φως. Θέλω να πω ότι αυτή τη δουλειά θα πρέπει να την κάνουμε πάντα έτσι και αλλιώς. Όχι γιατι μπορεί να έχει απαραίτητα καμία χρησιμότητα ντε και καλά σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο ή φαινόμενο, αλλά γιατί έχει γενικότερα αξία στον κοινωνικό και ταξικό ανταγωνισμό.
Με αυτή την έννοια, ας πούμε προτιμώ να ξέρω τι γίνεται στους κάτω της Αμερικής παρά πως την παλεύουν ή όχι οι χρηματιστές. Όχι απαραίτητα γιατί αυτό είναι το σωστό, αλλά γιατί βοηθάει τον ανταγωνισμό.
Τέλος πάντων, είμαι λίγο κομμάτια, δεν ξέρω αν βγαίνει και πολύ νόημα από όλα αυτά. Αλλά το κουμπάκι της δημοσίευσης θα το πατήσω.
Και αύριο το πρωί ελπίζω να μπορώ ακόμα και εγώ να βγάλω νόημα.
κάνω κάπου λάθος?
όσο για τον άρρητο ανταγωνισμό που έβαλε στο τραπέζι ο βιλαρδουίνος, αυτός έχει να κάνει με το ότι η ταξική πάλη είναι παρούσα ακόμα και σε περιόδους ύφεσης του επαναστατικού κινήματος."η εργατική τάξη δεν είναι αποδοτική και ενσωματωμένη όσο θα έπρεπε" γράφει και αυτό είναι νομίζω το βασικό του επιχείρημα, από όπου ξεκινάει και μια νάλυση του πως η κρίση θα γίνει εργαλείο για ναδιαρθρωση και περαιτέρω υπαγωγή της ργασιας στο κεφάλαιο.
είναι πολύ ενδιαφέρουσα η άποψη που λέει πως οι αγώνες είναι μέσα σε αυτό το σύστημα (δομικά του στοιχεία) και ενδεχομένως και να τους χρειάζεται αυτό για την αναπαραγωγή του, ειδικά όταν αυτοί τελειώνουν, αλλά δεν γίνεται να παραβλέπουμε ότι αυτοί οι αγώνες εμπεριέχουν και μια άρνηση του που κάποιες στιγμές και κατά καιρούς δεν είναι και τόσο ενσωματώσιμη... εγώ πίσω από την έννοια δομικό στοιχείο του καπιταλισμού οι αγώνες, βλέπω και την κλασσική αναρχική άποψη που λέει, "ε σιγά τι ήταν και το φοιτητικό, τι ήταν και μια απεργία?, αφού δεν απείλησαν το σύτημα"... για να καταλήξει να λέει σκατά στα κινήματα, πολιτική πάλη εδώ και τώρα.
Δηλαδη οι ανταγωνισμοι που ηδη υπαρχουν ειναι ενταξει και αυτο που μας λειπει ειναι το 'κομμα' ή οτι αλλο; Αν ηταν ενταξει πιστευω θα εβρισκαν αβιαστα τις πολιτικες τους μορφες. Αλλα περα απο αυτο ολοι γνωριζουμε την κατασταση στους εργασιακους χωρους αρα δεν μπορω να καταλαβω πως το ζητημα ειναι απλα να βρουμε τις πολιτικες μορφες αυτων των ανταγωνισμων, δηλαδη δε χρειαζεται (πρωτα απο ολα θα ελεγα εγω) να προωθησουμε αυτους τους ανταγωνισμους;
σορρυ αν δεν επιασα κατι που ειπες ή εξηγησες ηδη.
Ο λόγος δεν είναι απλώς ότι στ' αρχίδια τους οι απλοί άνθρωποι, αυτό το ξέραμε από τα πριν, ο λόγος είναι ότι το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα είναι η καρδιά του καπιταλισμού, η κινητήριος δύναμη αυτού. Με αυτή την έννοια η χρηματική πίστη (προς βα.αλ & βιλλυ) δεν είναι καθόλου αέρας κοπανιστός αλλά ένας εξαιρετικά αποτελεσματικός μηχανισμός συγκέντρωσης κεφαλαίου και παραγωγής κέρδους, πιο σοφιστικέ από όλους τους προηγούμενους.
Αν θέλουμε να αναζητήσουμε τα στοιχεία της κρίσης αυτής από τη σκοπιά του κοινωνικού ανταγωνισμού θα πρέπει να δούμε τις κοινωνικές συνέπειες τώρα και στο μέλλον καθώς και τις κινήσεις από την πλευρά του κράτους και του κεφαλαίου. Το ότι ο πλούτος παράγεται από εργαζόμενους αποτελεί το θεμέλιο λίθο για κάθε από τα κάτω ανάλυση και εδώ βρίσκει και άμεση εφαρμογή στο "σοσιαλισμό των πλουσίων" όπου οι εργαζόμενοι πληρώνουν τον πλούτο αυτό και δεύτερη φορά.
Οι συστημικές πηγές είναι απαραίτητες για την κατανόηση της πραγματικότητας (της δικής μας όχι των αφεντικών). Όποιος αμελεί κάτι τέτοιο, περιορίζει απλώς τον ορίζοντα της σκέψης του. Πρέπει να αντιλαμβανόμαστε πλήρως αυτό που θέλουμε να ανατρέψουμε. Ότι με τέτοιες αναλύσεις μπορούμε να αερίζουμε τα αρχίδια μας ισχύει, ωστόσο αυτές κάνουν κουμάντο στον κόσμο που ζούμε.
όσον αφορά το πρώτο κομμάτι νομίζω ότι καταλαβαινόμαστε. Μέσες άκρες αυτό θέλω να πω.
Τώρα, όσον αφορά το αν οι αγώνες είναι δομικό στοιχείο ή όχι της καπιταλιστικής παραγωγής, αυτό νομίζω χρειάζεται λίγη παραπάνω αποσαφήνιση.
Οι ρητοί εργατικοί (και πολιτικοί αγώνες) δεν αποτελούν δομικό στοιχείο του καπιταλισμού, δηλ. μία χαρά μπορεί ο καπιταλισμός να υπάρξει χωρίς αυτήν. Από την άλλη όμως η καθημερινή εναντίωση πάνω στην ίδια την εργασία (λούφα, κοπάνα, σαμποτάζ), εγώ πιστεύω ότι είναι δομικό στοιχείο της καπιταλιστικής παραγωγής. Για το πολύ απλούστατο λόγο ότι δεν μπορεί να υπάρξει εργασία (οποιαδήποτε εργασία σχεδόν) χωρίς κρίση και πρωτοβουλία. Ή για να το αναγάγω ακόμα περισσότερο στο αφηρημένο δεν μπορεί να υπάρξει εργασία, άρα υπεραξία, άρα κέρδος, άρα κεφάλαιο, χωρίς τον άνθρωπο.
reddove
όχι δεν εννοώ αυτό. Δεν θέλω να πω στους ανταγωνισμούς που ήδη υπάρχουν να βρόυμε τις πολιτικές μορφές που τους ταιριάζουν. Αυτό είναι λενινισμός. Αυτό πιστεύει ότι κάνει και το ΚΚΕ. Θέλω να πω οι ίδιοι οι ανταγωνισμοί που υπάρχουν, να βρουν την πολιτική τους έκφραση. Και με αυτό εννοώ: να γίνουν πιο συλλογικοί, να γίνουν πιο οργανωμένοι, να γίνουν πιο συνολικοί.
Για έναν αναθεματισμένο λόγο δε θέλω να πιστεύω ότι κάποιος είναι κομμουνιστής ή αναρχικός και δεν κάνει τίποτα στη δουλειά του, στη γειτονιά του, στη σχολή του ή οπουδήποτε βρίσκεται. Με αυτή την έννοια θεωρώ κομμάτι του ανταγωνισμού το χώρο.
Εν ολίγοις, οι ίδιοι οι ανταγωνισμοί θα πρέπει να βρουν την πολιτική τους έκφραση.
ilwl
Πιθανά πολλά από όσα λέω να τα λέω τόσο μπερδεμένα που μόνο ο ίδιος να τα καταλαβαίνω. Αλλά και πάλι θα το τονίσω. Το να βλέπεις ένα ποτήρι να ξεχειλίζει και να λες το ποτήρι ξεχειλίζει γιατί έχει πολύ νερό είναι ένα επίπεδο ερμηνείας, το να αναρωτηθείς γιατί κάποιος ρίχνει νερό στο ποτήρι πιο πολύ από όσο χωράει, είναι άλλο επίπεδο ερμηνείας, το να αναρωτηθείς τι στο καλό κάνει εκεί ένα ποτήρι και γιατί κάποιος ρίχνει νερό είναι αλλο επίπεδο ερμηνείας, τέλος το να αναρωτηθείς τι κάνει εκεί το ποτήρι, γιατί είναι στο τραπέζι, πως βρέθηκε το νερό και γιατί κάποιος ρίχνει το νερό είναι άλλο επίπεδο ερμηνείας.
Η αφεντιά μου και μερικοί ακόμα σύντροφοι, έχουμε τις χειρότερες προθέσεις στις από τα πάνω αναλύσεις. Οι από τα πάνω αναλύσεις δεν είναι αυτές που χρησιμοποιούν στοιχεία, που λαμβάνουν υπόψην τους τι λένε τα αφεντικά. Είναι εκείνες οι αναλύσεις όπου κάλλιστα θα μπορούσαν να διαβαστούν από τους συνδαιτήμονες ενός διπλωματικού τραπεζιού. Είναι οι αναλύσεις που πιστεύουν ότι μπορούν κάλλιστα να συνομιλούν επί ίσοις όροις με τους πληρωμένους γραφιάδες αυτού του κόσμου.
Η διαφορά μας είναι στο που εστιάζουμε, και στο πως ερμηνεύουμε διάφορα πράγματα.
Πχ. λες: Στην αγορά ακινήτων των ΗΠΑ οι καταχρεωμένοι μέχρι το λαιμό αμερικάνοι, που κυνηγούσαν το όνειρο, περιήλθαν σταδιακά σε αδυναμία πληρωμών.
Εγώ εδώ αναρωτιέμαι, η αδυναμία αποπληρωμής των δανείων από που προέρχεται; Προφανώς από το ότι δεν υπάρχουν λεφτά να πληρωθούν, άρα από το ύψος των μισθών, το οποίο ύψος των μισθών τους ανάγκασε ακριβώς να πάρουν αυτά τα δάνεια γιατί αν το ύψος των μισθών ήταν ικανοποιητικό ΚΑΝΕΙΣ ΔΕ ΘΑ ΕΠΑΙΡΝΕ ΤΑ ΔΑΝΕΙΑ. Θα έπαιρναν ΟΛΟΙ ΟΣΟΙ στην Ελλάδα πήραν στεγαστικό, αν τα ενοίκια δεν κυμαίνοταν στο ύψος της δόσης του δανείου; Και στην τελική ΓΙΑΤΙ να μην πάρεις δάνειο όταν πάνω κάτω είναι τα ίδια λεφτά; Το να έχεις ένα σπίτι, σχετικά αξιοπρεπές είναι καμιά τρελλή αλλοτρίωση; Από ότι έχω δει, πολλοί από όσους πήραν δάνειο δεν έφτιαξαν και τις πιο τρελλές βίλες. Τέλος πάντων.
Και λες από κάτω πολύ σωστά:
Για το πρώτο φαινόμενο (τον υπερδανεισμό των απλών ανθρώπων σε μία υπερκαταναλωτική κοινωνία), αν παρατηρήσετε, δεν μιλά κανείς, μιλούν όλοι για το δεύτερο.
Αλλά συνεχίζεις και ουσιαστικά νομίζω ότι αντιφάσκεις λέγοντας:
Ο λόγος δεν είναι απλώς ότι στ' αρχίδια τους οι απλοί άνθρωποι, αυτό το ξέραμε από τα πριν, ο λόγος είναι ότι το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα είναι η καρδιά του καπιταλισμού, η κινητήριος δύναμη αυτού.
Καταρχήν, η κινητήριος δύναμη του καπιταλισμού δεν είναι το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Κινητήριος δύναμη του καπιταλισμού είναι η μισθωτή εργασία όσο αυτή παράγει καινούργιες αξίες. Λυπάμαι αλλά εμένα μου φάινεται προφανες ΟΤΙ Ο ΜΟΝΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΠΟΥ ΠΑΡΑΓΕΤΑΙ Ο ΠΛΟΥΤΟΣ είναι το ότι κάποιος εργάζεται και ότι κάποιος άλλος τον κλέβει. Μου μοιάζει προφανές ότι ο πλούτος δεν παράγεται άμα εγώ πουλήσω σε εσένα κάτι που ενώ αξίζει 1000 στο πουλήσω 1500, μπορεί να έχει αυξηθεί έτσι ο ΠΛΟΥΤΟΣ ΜΟΥ, αλλά δεν έχει αυξηθεί γενικώς ο πλούτος ΣΥΝΟΛΙΚΑ. Απλούστατα επειδή, εγώ έχω 1500 που είχες πριν εσύ, και εσύ δεν έχεις άλλα 1500 αλλά κάτι που γενικώς πιστεύεται ότι έχει 1500. ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΔΙΑΦΟΡΑ ΟΠΩΣ ΚΑΤΑΛΑΒΑΙΝΕΙΣ.
Παραδόξως από κάτω συνεχίζεις λέγοντας:
Αν θέλουμε να αναζητήσουμε τα στοιχεία της κρίσης αυτής από τη σκοπιά του κοινωνικού ανταγωνισμού θα πρέπει να δούμε τις κοινωνικές συνέπειες τώρα και στο μέλλον καθώς και τις κινήσεις από την πλευρά του κράτους και του κεφαλαίου. Το ότι ο πλούτος παράγεται από εργαζόμενους αποτελεί το θεμέλιο λίθο για κάθε από τα κάτω ανάλυση και εδώ βρίσκει και άμεση εφαρμογή στο "σοσιαλισμό των πλουσίων" όπου οι εργαζόμενοι πληρώνουν τον πλούτο αυτό και δεύτερη φορά.
Πράγμα με το οποίο θα συμφωνήσω 100% και είναι και αυτό το οποίο λες στο κείμενο σου και με κάνει να συμφωνώ μαζί σου.
Αλλά το μέγα ζητούμενο, είναι πως μπορείς να λες ότι το χρηματοπιστωτικό σύστημα είναι ο κινητήρας και μετά αυτό στο απάνω.
Γενικώς, αντιλαμβάνομαι ότι στο κεφάλι μου έχω πολλά πράγματα τα οποία πιθανά να είναι και μπερδεμένα. Επίσης αντιλαμβάνομαι ότι από πίσω υπάρχει μία θεωρητική δουλειά που πολλοί από εσάς δεν την γνωρίζετε αλλά εγώ πολλά πράγματα κατά κάποιο τρόπο τα θεωρώ δεδομένα. Αυτό φυσικά είναι λάθος.
Το χρηματοπιστωτικό σύστημα είναι η καρδιά του συστήματος, όπως την αναζητούσαν οι brigate rosse. Αποτελεί τον εύκολο τρόπο να συγκεντρώνεται κεφάλαιο, να ρέει χρήμα, να υπάρχει δανεισμός, να εξασφαλίζεται ο πλουτισμός και γενικότερα να κινείται η αγορά. Χωρίς αυτό ο καπιταλισμός που έχουμε σήμερα δε θα μπορούσε να υπάρξει. Αν εμποδιστεί ή αν σταματήσει να υπάρχει, θα υπάρξει πραγματικό πρόβλημα.
Οι "από τα κάτω" αναλύσεις δεν κρίνονται με βάση το ύφος ή την επιστημοσύνη αλλά με βάση το περιεχόμενο και το σκοπό που έχουν, ο οποίος δε μπορεί να είναι άλλος από την κοινωνική απελευθέρωση.
περιεχει το μεταφυσικο θεατρικο εργο μεταξυ ενδοκοσμικου και υπερβατικου και το περιβοητο ερωτονομικον
που διχασε κοινο και κριτικους