Τι είδε η Αλίκη μέσα από τον καθρέφτη

Την άλλη φορά αναλύαμε με έναν πολύ καλό σύντροφο την κρίση του καπιταλισμού και πως αυτή θα μπορούσε να εξελιχθεί.... Με λίγα λόγια πως θα μπορούσε ο καπιταλισμός να αποικιοποίησει νέους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας, ώστε απο αυτούς πια να αρχίσει να βγάζει κέρδος, να κλέβει υπεραξία να δημιουργήσει νέα κεφάλαια, νεες οικονομικές σχέσεις, νέα εκμετάλλευση και τα λοιπά, και τα λοιπά...

Αυτό το ερώτημα είναι το ερώτημα προς ποια κατεύθυνση θα μπορούσε να πάει ο καπιταλισμός: προς αυτή ενός αυταρχικού κράτους ή προς αυτή της σοσιαλδημοκρατίας.

Η κουβέντα πήγε σε εκείνο το μαυρούλη στην Αμέρικα που μάλλον κάτι περίεργο ετοιμάζουνε εκεί, άλλωστε η πρωτοπορία του καπιταλισμού (η διανοητική πρωτοπορία) εκεί βρίσκεται, όπως και η επαναστατική πρωτοπορία βρίσκεται στην Ευρώπη.

Καταρχήν οι λύσεις του καπιταλισμού είναι γνωστές σχεδόν όλες. Η πρώτη καλύτερη λύση είναι ο κομμουνισμός της εξουσίας και της οικονομίας. Η δεύτερη καλύτερη λύση είναι η σοσιαλδημοκρατία. Η τρίτη καλύτερη λύση είναι το άνοιγμα νέων τομεών οικονομικής δραστηριότητας. Η τέταρτη καλύτερη λύση είναι το αυταρχικό αστυνομικό κράτος. Και η πέμπτη καλύτερη λύση είναι ένας full scale πόλεμος.
Αυτές είναι περίπου οι πολιτικές λύσεις πάνω στις οποίες θα κινηθεί ο καπιταλισμός, η σειρά δεν είναι απόλυτα αξιολογική με την έννοια κάποιας αντικειμενικότητας, υποκειμενική εκτίμηση είναι, και κυρίως να έχετε πάντα κατά νου ότι τις περισσότερες φορές γίνεται συνδυασμός πολλών από τα παραπάνω ακόμα και του πρώτου που δεν το έβαλα για πλάκα, και να γελάσουμε χαριτωμένα όλοι μαζί...

Το ζητούμενο είναι φυσικά, τώρα να δούμε προς τα που θα πάει ο καπιταλισμός, δηλαδή ποια πολιτική λύση θα ακολοθήσει σαν την κύρια κατεύθυνση του, άσχετα αν εδώ ή εκεί μπορεί να την χρωματίζει με λίγη ή περισσότερη ασφάλεια, με λίγο ή περισσότερο πόλεμο, με λίγη ή περισσότερη σοσιαλδημοκρατία...

Και το ζητούμενο του να δούμε προς τα που πάει ο καπιταλισμός δεν είναι να κάνουμε μετά τους καμπόσους στην Μεγάλη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια. Το ζητούμενο είναι που πάει για να ξέρουμε να μην πέσουμε μέσα στο λάκκο πάλι και κάνουμε 30 χρόνια να βγούμε...

Εκφράζω τη θέση εδώ ότι το μέλλον του καπιταλισμού είναι πράσσινο. Τα λεφτά για τον καπιταλισμό είναι στην οικολογία. Για αυτό στραβοκοιτάω όλες τις οικολογικές ανησυχίες που δε βάζουνε το ζήτημα κομμουνισμού εξουσίας/οικονομίας. Προσωπικά όταν μιλάω για πράσσινο καπιταλισμό δεν εννοώ τις χαρούμενες κοινότητες με ανεμόμυλους και βιολογικές καλλιεργιες, αλλά αντιθέτως ένα νέο πεδίο όπου ο καπιταλισμός θα επεκτείνει τη δραστηριότητα του. Αυτός ο πράσσινος καπιταλισμός μπορεί κάλλιστα να κινηθεί από το όριο του οικοφασισμού μέχρι το όριο του οικολογικού πολέμου και απο εκεί μέχρι σε έναν οικοσοσιαλισμό τύπου Σουηδίας. Εδώ κάνανε πόλεμο για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Πιστεύει κανείς ότι δε θα μπορούσε να αρχίσει να βομβαρδίζεται μία χώρα λόγο των εκπομπών ρύπων;

Μία παρένθεση για να εξηγήσω κάτι. Η αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου που επήλθε με τον Φορντ δεν ήταν νέτα σκέτα τεχνολογική (ποτέ δεν είναι άλλωστε)... Η αλλαγή ήταν ότι επέκτεινε την έννοια της παραγωγής και στο πεδίο της κατανάλωσης. Ότι αντιλήφθηκε την κατανάλωση σαν στοιχείο της παραγωγής. Με απλά λόγια: η οικονομία δεν τελείωνε στην πώληση του εμπορεύματος (είτε αυτό ήταν ένα προιόν είτε η εργατική δύναμη), αλλά αντιθέτως επεκτεινόταν ακόμα και πέρα απο αυτό: η κατανάλωση ήταν συστατικό στοιχείο της παραγωγής. Όταν όλοι πρέπει να έχουνε ένα Φορντ Τ και όταν ο εργάτης τα λεφτά που παίρνει θα πρέπει να τα καταναλώνει σωστά (η αύξηση στους μισθούς που έδωσε ο Φορντ συνοδεύοταν από αυστηρούς ηθικούς κανόνες για το πως θα δαπανηθεί αυτός ο μισθός, κάτι που γενικώς παραβλέπεται), έχουμε μια πάρα πολύ ωραία επέκταση της οικονομίας σε τομείς μου μέχρι τότε ήταν άδειοι από αυτήν. Με μια πρόταση: Εκεί που το εμπόρευμα τέλειωνε στην πώληση του με το φορντισμό επεκτείνεται και στην χρήση του.

Με την ίδια περίπου έννοια ισχυρίζομαι ότι ο πράσσινος καπιταλισμός δε θα είναι παρα μία ακόμα τέτοια επέκταση. Όπως η κατανάλωση γίνεται συστατικό στοιχείο της παραγωγής επεκτεινόμενη ολοένα και περισσότερο στις ζωές μας (πόσα πράγματα μπορείς να κάνεις χωρίς να πληρώσεις χρήματα;), έτσι πια η ίδια η καταστροφή των εμπορευμάτων θα αποτελέσει μια οικονομική λειτουργία του καπιταλισμού, όχι απλά σαν διαχείριση των απορριμάτων αλλά πολύ περισσότερο σαν ένας τομέας εξίσου σημαντικός με την ίδια την παραγωγή και την κατανάλωση. Αυτό θα είναι ο πράσσινος καπιταλισμός. Το να πετάς τα σκουπίδια σου θα είναι οικονομική δραστηριότητα. Ήδη είναι βέβαια αλλά είναι με άλλο τρόπο. Πριν το φορντισμό όταν έπινες ένα αναψυκτικό έπινες ένα αναψυκτικό για να ξεδιψάσεις μετά τον φορντισμό πίνεις ένα αναψυκτικό για να είσαι ωραίος. Με την ίδια έννοια το να πετάς τα σκουπίδια σου τώρα ειναι απλά ένα στάδιο στη κυκλοφορία του εμπορεύματος, μετά θα γίνει κάτι άλλο... Τι ακριβώς, δεν ξέρω... Και μάλλον ούτε οι καπιταλιστές πολυξέρουν...

Θα προσπαθήσω να εξηγήσω με ένα παράδειγμα αυτό που εννοώ για να μπορέσω να γίνω κατανοητός και από την λαική οικογένεια.

Θα χρησιμοποιήσω στο παράδειγμα μου ένα εμπόρευμα που περνάει απαρατήρητο αλλά είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο. Το εμπόρευμα αυτό είναι οι καπότες. Και για να είμαστε και political correct, επειδή αυτό είναι μία σοβαρή ανάλυση και όχι οι βλακείες που γράφω τον τελευταίο καιρό, τα προφυλακτικά...

Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο χρησιμοποιούνται περίπου 10 δισεκατομμύρια προφυλακτικά σε όλο τον πλανήτη. Το νούμερο μάλλον είναι μικρό (κάπου αλλού είδα ότι μόνο στην Κίνα -κολλήματα ειναι αυτά τι να κάνουμε- το 2006 πουλήθηκαν 6 δις, οπότε αν αντιστοιχούν 4 προφυλακτικά ανα άτομο το νούμερο μάλλον πρέπει να είναι γύρω στα 25 δις), τέλος πάντων κρατάμε τα 10 δις χάριν της στρογγυλοποίσης.

Μερικά χαρακτηριστικά αυτού του προιόντος. Πρώτον, μακροπρόθεσμα δεν επιτρέπει αύξηση των πελατών. Με απλά λόγια, αν όλοι παντου χρησιμοποιούν προφυλακτικά δε θα βγαίνουνε νέοι πελάτες (και το ανθρώπινο είδος θα εξαλειφθεί σε 70 - 80 χρόνια). Δεύτερον, είναι απαραίτητο: πολύ απαραίτητο. Οικογενειακός προγραμματισμός, αφροδίσια, προστασία μεταβλητού κεφαλαίου (φαντάροι σε στρατούς κατοχής, πόρνες κλπ). Τρίτον, πολύ διαδεδομένο όπως και το ίδιο το σεξ. Για την ακρίβεια για να το πούμε απλά, που στοχεύει ο φορντισμός: στην σύνδεση της σεξουαλικής πράξης με το προφυλακτικό. Δεν κάνεις σεξ αν δε φοράς. Και τι έρχεται να κάνει ο μεταφορντισμός, στην ενστικτώδικη αντίδραση των ανθρώπων δεν είναι ανάγκη να κάνω σεξ με ένα εμπόρευμα ανάμεσα σε εμένα και τον/την αγαπημένο/η μου; Έρχεται να μετατρέψει το προφυλακτικό σε πηγή απόλαυσης. Χρώματα, αρωματα, ραβδώσεις, ρίγες, κουκίδες, με τη φάτσα το Τσε πάνω, με την Κάντυ Κάντυ και τους Θαντερκατς. Και όχι μόνο αυτό. Έχουμε και τους καλλιτέχνες να το κάνουνε τέχνη, τους μόδιστρους να τα κάνουνε ρούχα κλπ. Αυτή τη στιγμή σε αυτό το στάδιο βρισκόμαστε. Ο μεταφορντισμός δίνει ζωή στο εμπόρευμα κατα την διάρκεια της κατανάλωσης του.

Ποιο είναι το επόμενο στάδιο σε αυτό: Τι γίνεται με το προφυλακτικό μετά τη χρήση του. Εδώ ανοίγεται ένα νέο τεράστιο πεδίο καπιταλιστικής ανάπτυξης. Προσοχή: όταν μιλάω για ανάπτυξη δεν εννοώ μόνο την οικονομική ανάπτυξη (δηλ. τους τόνους των πλαστικών που θα προέλθουνε απο την ανακύκλωση και θα γίνει πρώτη ύλη για πλαστικά παιχνίδια και λάστιχα για 4x4). Αλλά το σύνολο της δραστηριότητας και σαν οικονομία και σαν ιδεολογία που θα στηθεί πάνω σε αυτό: διαφημιστικά ότι η τάδε μάρκα είναι καλή γιατί κρατάει και στην ανάκυκλωση και κάνει γερές φούσκες, αναλυτικές οδηγίες για την ορθή ανακύκλωση του προφυλακτικού, φυλλάδια ευαισθητοποιήσης, ειδικά επιδοτούμενα προγράμματα εργασίας για ανέργους σε εργοστάσια ανακύκλωσης προφυλακτικών, παράνομα κυκλώματα διακίνησης ανακυκλωμένων προφυλακτικών, κλοσάρ να μαζεύουνε προφυλακτικά και να τα βάζουνε στα ειδικά μηχανήματα ανακύκλωσης και άλλα πολλά και ωραία... Γαμηθείτε ελέυθερα χωρίς να γαμάτε τη φύση... Απλό.

Νομίζετε ότι αστειεύομαι εεε;;;

Ο καπιταλισμός θα επεκταθεί μετά το τέλος του εμπορεύματος προκειμένου να πλάσει εκ νέου εμπορεύματα, σχέσεις, παραγωγή, κατανάλωση κλπ. Και αυτό δεν ειναι ποτέ μια νέτη σκέτη οικονομική διαδικασία...

Ο υπερφορντισμός (δική μου ορολογία τη χρεώνω 10 λεπτά τη χρήση) θα μετατρέψει τα νεκρά εμπορεύματα σε ζόμπι.

Credits: Το κείμενο αυτό αναγνωρίζει πολλά σε μία μεγαλειώδη ερωτική (χωρίς προφυλακτικό) και άρα και διαλεκτική πνευματική συνεύρεση μεταξύ του deep red και εμού. Έτσι για να μην ξεχνάμε ότι όλα είναι αποτέλεσμα διαδικασιών. Διόρθωση: ο σύντροφος με τον οποίο είχαμε μια μαρξική (πως λέμε πλατωνική) συνεύρεση δεν ειναι ο deep red, αλλά ο pathfinder. Ζητώ συγγνώμη απο τον deep red που τον εξέθεσα...